Kronika 2020

Šis meniu skyrius pateikiamas tik lenkų kalba.

For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

22 grudnia 2020 roku odbyło się pierwsze w historii Katedry zdalne spotkanie świąteczne. Podzieliliśmy się ze sobą tęsknotami (czego nam brakuje z bałtystyki), a studenci drugiego roku złożyli wszystkim wszystkim życzenia po litewsku i łotewsku. Była też niespodzianka muzyczna – piosenka „Do 02 wrócimy…“ 🙂 napisana i wykonana przez Laurę Zych.
 
 
 
8 i 15 grudnia 2020 roku gośćmi Katedry byli tłumaczka Irena Aleksaitė, autorka przekładów na język litewski m.in. Kraszewskiego, Gombrowicza i Witkacego (https://www.rasytojai.lt/aleksaite-irena/), oraz pisarz, tłumacz, literaturoznawca, autor bestsellerowej powieści „Pietinia kronikas“ Rimantas Kmita (https://www.rasytojai.lt/kmita-rimantas/www.rimantaskmita.lt), którzy poprowadzili dla nas warsztaty translatorskie.
 
Pracowaliśmy nad fragmentami tekstów Rimantasa Kmity: 1_Pietinia kronikas, 2_Remyga.
 
Organizatorzy: KJOMiB, Litewskie Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury Pięknej, Związek Pisarzy Litwy.
 
 
 

W grudniu 2020 roku Katedra zmieniła nazwę z: Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki na Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki.

 

29 września i 14 października 2020 roku w Auditorium Maximum w sali A odbyły się spotkania zapoznawczo-organizacyjne dla nowo przyjętych studentów bałtystyki. 

 

 

W dniach 8-13 września 2020 roku w Chutorze Gorajec na Roztoczu odbyły się już drugie Międzynarodowe Spotkania Translatorskie Gorajec. Tym razem temat ROZSTAJE był rozwijany w sojuszu literatury i sztuk wizualnych. W seminarium wzięli udział artyści i tłumacze z Europy Środkowo-Wschodniej: Anna Waligórska, Elena Vertikova, Jana Čepa, Jan Kaźmierczuk, Małgorzata Kawka, Joanna Bernatowicz, Agnieszka Sowińska, Aleksandra Wojtaszek, Walery Butewicz, Marcin Gaczkowski, Maciej Piotrowski, Piotr Braszak, Jana Karpienko, Karolina Wilamowska, Agata Wróbel, Miłosz Waligórski, a wątek litewski reprezentowała Paulina Ciucka.

Warsztatom towarzyszyła wystawa poplenerowa w Gorajcu. Przekłady i prace plastyczne są udostępnione na portalu ROZSTAJE.ART.

Organizatorzy: Stowarzyszenie Folkowisko, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.

Rozstaje 2020 – relacja z translatorskiego eksperymentu.

(fot. organizatorów)

 

W dniach 28 lipca–3 sierpnia 2020 roku w miasteczku Soły (Salos) na Litwie oraz częściowo zdalnie odbyła się XVII Międzynarodowa Letnia Szkoła Językoznawcza Academia Grammaticorum Salensis Septima Decima. Kierownikiem naukowym akademii jest prof. dr hab. Axel Holvoet.

W tym roku wykładowcami letniej szkoły byli Östen Dahl, Eitan Grossman, Vladimir Plungian, Ekaterina Rakchilina, Sonia Cristofaro, Kees Hengeveld i Jurģis Šķilters. Wyniki swoich najnowszych  badań referowali Jurgis Pakerys, Ignas Rudaitis, Danguolė Straižytė i Anna Daugavet.

Letniej szkole tradycyjnie towarzyszył Solski Festiwalu Muzyczny (Salų muzikos festivalis), odbyły się również wycieczki piesze i autokarowe.

Organizatorzy: Stowarzyszenie Academia Salensis i Uniwersytet Wileński; letnia szkoła – org. Axel Holvoet, Gina Kavaliūnaitė-Holvoet, Ringailė Trakymaitė, Vaiva Žeimantienė, festiwal – org. Auksė Ruebens.

Informacje (w tym materiały wykładów) – na stronie Stowarzyszenia „Academia Salensis” academiasalensis.org.

 

8 czerwca 2020 roku ruszyła playlista (Bez)Wiosna Poezji w Warszawie 2020: na YouTube przyjaciele Sarny Grażyny czytają po polsku wiersze poetów litewskich i łotewskich. Bałtyckich hitów poetyckich wciąż przybywa:)

Playlista (Bez)Wiosna Poezji w Warszawie 2020

O pięciu latach z Grażyną – Nijola Birgiel: Varšuvietiški etiudai, arba 5 Poezijos pavasariai su Gražina (punskas.pl)

 

Na początku czerwca 2020 roku nakładem wydawnictwa Pogranicze ukazała się po polsku powieść Maranta Birutė Jonuškaitė. Przekład z litewskiego i posłowie: Agnieszka Rembiałkowska, redakcja: Joanna Tabor, korekta: Łucja Matusiak.

 

22 maja 2020 roku, kiedy z powodu pandemii nie mogliśmy rozkręcić w warszawskiej Big Book Cafe planowanej bałtystycznej Karuzeli Wierszy, odbyła się wirtualna (Bez)Wiosna Poezji w Warszawie 2020.  W pierwszej w dziejach zdalnej  warszawskiej edycji festiwalu Wiosna Poezji (Poezijos pavasaris) wzięły udział dwadzieścia dwie osoby (licząc Sarnę Grażynę). Oto film:
(Bez)Wiosna Poezji w Warszawie 2020 (wersja zmontowana, ok. 40 min)


Plakat (Bez)Wiosny; projektowała Anna Krawczyk (twórczyni słowa bezwiosna:).


Uczestnicy (Bez)Wiosny.

 

Od połowy maja 2020 roku publikujemy w sieci fotorelacje z festiwali Wiosna Poezji w Warszawie, które w sposób ciągły, z udziałem Sarny Grażyny organizujemy od 2016 roku (tradycja spotkań z poezją litewską u nas jest dłuższa, sięga prawie XX wieku:). Zob. publiczne posty na FB Koło Naukowe Bałtystyka UW.
Prehistoria
Wiosna Poezji w Warszawie 2016
Wiosna Poezji w Warszawie 2017
Wiosna Poezji w Warszawie 2018
Wiosna Poezji w Warszawie 2019
(Bez)Wiosna Poezji w Warszawie 2020

 

7 maja 2020 roku odbył się III Quiz Internetowy Towarzystwa Języka Litewskiego (Trečioji internetinė Lietuvių kalbos draugijos viktorina). Trzecie miejsce (słabiej niż w ubiegłym roku, ale wciąż na podium, dość gęsto zaludnionym:) zajęła Agnieszka Rembiałkowska.

Organizator: Towarzystwo Języka Litewskiego (Lietuvių kalbos draugija), z okazji świętowanego na Litwie Dnia Języka, Książki i Przywrócenia Czcionki Łacińskiej (Spaudos atgavimo, kalbos ir knygos diena).

 

25 kwietnia 2020 roku odbył się (pierwszy w historii) Dzień Otwarty UW online z prezentacją poszczególnych kierunków i wirtualną wycieczką po uniwersytecie. Szczegółowy harmonogram można znaleźć tutaj: https://www.uw.edu.pl/dzien-otwarty-uw-online/. Bałtystyka, oczywiście, też w nim uczestniczyła. Nasi absolwenci dyżurowali na czacie, na który można się było zalogować (z poczty google) poprzez link: https://hangouts.google.com/group/LyJguyJmZDyP5YZ66

 

W dniach 22-23 kwietnia 2020 roku odbyło się seminarium naukowe w ramach międzynarodowego projektu językoznawczego Baltų kalbų veiksmažodis: gramemos, kategorijos, domenaiSeminarium zostało poprowadzone w sposób zdalny, wyniki badań referowali i w dyskusjach udział wzięli członkowie zespołu badawczego: Axel Holvoet, Gina Holvoet, Peter Arkadiev, Nicole Nau, Anna Daugavet, Kiril Kozhanov, Asta Laugaliene, Liina Lindström, Birutė Spraunienė, Vaiva Žeimantienė, Vladimir Panov oraz doktorant Zakładu Bałtystyki UW Paweł Brudzyński.

 

W kwietniu 2020 roku nakładem Wydawnictwa Kolegium Europy Wschodniej ukazał się po polsku zbiór opowiadań Dzisiaj śpię od ściany Giedry Radvilavičiūtė (oryg. Šiąnakt aš miegosiu prie sienos) – z języka litewskiego tłumaczyła Małgorzata Gierałtowska.

Życiowe, ale nie przyziemne (recenzja Agnieszki Smarzewskiej, Przegląd Bałtycki)

 

W dniach 6-9 marca 2020 roku studenci I roku bałtystyki uczestniczyli w wycieczce dydaktycznej do Wilna.

Głównym celem wyprawy był udział w tradycyjnych Kaziukach – obejrzeliśmy występy zespołów ludowych z różnych regionów Litwy, podziwialiśmy rękodzieło, próbowaliśmy miodu, targowaliśmy się po litewsku. I nie tylko.

Każdego dnia robiliśmy tysiące kroków (nawet w trolejbusie) i chłonęliśmy wrażenia. Zwiedziliśmy Pałac Wielkich Książąt Litewskich od fundamentów po wystawę czasową Nuo sacro iki profano, Muzeum-Galerię Bursztynu, Muzeum Sztuki Użytkowej z kolekcją mody Aleksandra Vasiljevasa i wystawą plakatu Juozasa Galkusa. W Bastei tropiliśmy bazyliszka, a zastaliśmy 200 butów z 700 lat. Wdrapaliśmy się na Górę Giedymina, na Basztę Giedymina i na dzwonnicę. W zaprojektowanym przez Daniela Libeskinda Muzeum Sztuki Nowoczesnej MO znów dopadły nas buty (tym razem tylko 12 par), ale za to dowiedzieliśmy się, że Jonas Mekas mrugał lepiej niż Salvador Dali, a John Lennon radził sobie z koszykówką. Zajrzeliśmy do mnóstwa cerkwi i kościołów (m.in. do Ostrej Bramy, do Bazylianów, do św. Anny i do Bernardynów, do kaplicy św. Kazimierza w katedrze, do św. św. Janów, nawet do św. św. Piotra i Pawła), zadumaliśmy się na dawnym cmentarzu żydowskim przy Pałacu Sportu. Spacerowaliśmy brzegiem Wilii od Mostu Mendoga do Zielonego Mostu, rzuciliśmy okiem na Śnipiszki i na Anonimowe Huśtawki w akcji. Płoszyliśmy kaczki w Parku Serejkiskim, pogłaskaliśmy pomnik charta litewskiego, wyciszyliśmy się w Ogrodzie Japońskim. Przeczytaliśmy ze zrozumieniem konstytucję Republiki Zarzecza, podglądaliśmy bohemę od podwórka, graliśmy na pianinach nad Wilenką. Namierzyliśmy jajko, z którego wykluł się Anioł Zarzecza, i znajome nazwiska w Zaułku Literackim, niemal odcyfrowaliśmy cytaty na Schodach Miłosza. Eksplorowaliśmy dziedzińce Uniwersytetu Wileńskiego, podziwialiśmy freski Petrasa Repšysa, złożyliśmy wizytę w Katedrze Studiów Lituanistycznych. Wiemy już, skąd do gwiazd (hinc itur ad astra, iš čia kylama į žvaigždes…), i tylko jednooki kocur Vincas gdzieś się przed nami ukrył.

Organizator: Zakład Bałtystyki (koordynator i opiekun grupy – Agnieszka Rembiałkowska), finansowanie: Wydział Polonistyki UW, w ramach Programu Indywidualizacji Kształcenia.

 

 

W dniach 17-24 lutego 2020 roku Agnieszka Rembiałkowska odbyła staż w Wilnie (na Uniwersytecie Wileńskim).

Staż stanowił część programu wizyt krótkoterminowych w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).

 

W dniach 20-24 stycznia 2020 roku w Wilnie odbyły się kursy doskonalące dla nauczycieli ośrodków bałtystycznych spoza Litwy. W tym roku w kursach wzięli udział wykładowcy z Austrii, Białorusi, Czech, Estonii, Finlandii, Gruzji, Indii, Łotwy, Niemiec, Polski, Rosji, Szwecji, Ukrainy i Węgier. Warszawską bałtystykę reprezentowali Irena Aleksa, Nijola Birgiel, Paweł Brudzyński, Zofia Mitan-Gawryszewska, Justyna Prusinowska, Agnieszka Rembiałkowska, Danuta Roszko i Joanna Tabor.

Program kursów obejmował spotkania z litewskimi partnerami projektów (m.in. z Daivą Žemgulienė z Ministerstwa Oświaty, Nauki i Sportu), zajęcia poświęcone polityce językowej (Aistė Pagonytė) i metodyce nauczania języka litewskiego jako obcego (Virginija Stumbrienė, Ramutė Bingelienė, Rita Migauskienė, Joana Pribušauskaitė), wykład przeglądowy o współczesnej literaturze litewskiej i krytyce literackiej (Solveiga Daugirdaitė), a także dwa obszerne moduły tematyczne. Moduł pierwszy tworzyły:  wykład Mindaugasa Kvietkauskasa o kulturze jidysz jako dziedzictwie transkulturowym, wykłady Jurgity Verbickienė o niechrześcijańskich społecznościach etniczno-wyznaniowych na Litwie (Żydzi, Karaimi, Tatarzy), o Holokauście na Litwie, a także dwie wycieczki po mieście (kultura żydowska w WKL, znaczenie książki w getcie wileńskim). Moduł drugi stanowiły: wykłady Vykintasa Vaitkevičiusa o strukturze litewskiego ruchu oporu oraz o formacji duchowej i obyczajowości partyzantów, wykład Rity Tūtlytė o literaturze partyzanckiej oraz pokaz filmu dokumentalnego Nenugalimas poprzedzony spotkaniem z reżyserką Agnė Zalanskaitė. Uczestnicy kursów zwiedzili również Pałac Wielkich Książąt Litewskich i nowoczesne Centrum Edukacji Obywatelskiej (Lietuvos valstybės pažinimo centras, z wystawą czasową Nepamirštos ateitys: Lietuvos šimtmečio vizijos), skosztowali potraw rekonstruowanych z przepisów sprzed kilku wieków, a na koniec doznali iluminacji – instalacjami Wileńskiego Festiwalu Światła (Vilniaus šviesų festivalis).

Organizator: Uniwersytet Wileński (Katedra Studiów Lituanistycznych).

Kursy odbyły się w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).

Fot. organizatora kursów

 

22 stycznia 2020 roku nakładem wydawnictwa Czarne ukazała się po polsku powieść Ciemność i partnerzy Sigitasa Parulskisa (Tamsa ir partneriai) – z języka litewskiego tłumaczyła Izabela Korybut-Daszkiewicz.

Zbyt blisko zbrodni (recenzja Dominika Wilczewskiego, Przegląd Bałtycki)
Pakt żydowskiego fotografa z oficerem SS (recenzja Michała Nogasia, Wyborcza)
Odpowiedni moment (recenzja Macieja Roberta, Polityka)
Wyzwanie wojenne (recenzja Wiesława Kowalskiego, Teatr Dla Wszystkich)

 

17 stycznia 2020 roku w Pałacu na Wodzie w Łazienkach Królewskich odbyła się  międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona 100-letnim relacjom dyplomatycznym i wojskowym między Polską a Łotwą. Konferencji towarzyszyła wystawa „Między Warszawą a Rygą panowało zawsze pełne zrozumienie… W 100-lecie relacji między Polską a Łotwą“ w Galerii Plenerowej Łazienek Królewskich.

program konferencji
relacja wideo

Organizatorzy: Muzeum Łazienki Królewskie we współpracy z Ambasadą Łotwy w Polsce; honorowy patronat: Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda i Prezydent Republiki Łotewskiej Egils Levits.

 

W połowie stycznia 2020 roku w Gdańsku nakładem Miejskiego Instytutu Kultury  ukazały się dwa zbiory wierszy bałtyckich autorek nominowanych do finału VI edycji Nagrody Literackiej Europejski Poeta Wolności. Tomik Wielkanoc (łot. Lieldienas) Ingi Gaile z języka łotewskiego przełożyła Agnieszka Smarzewska, a tomik Właśnie  (lit. Štai) Agnė Žagrakalytė z języka litewskiego – Agnieszka Rembiałkowska.

Poznaj tomy nominowane do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020
FB: Wielkanoc, Właśnie

 

W dniach 6-17 stycznia 2020 roku studentka I roku studiów I stopnia Laura Zych uczestniczyła w zimowym kursie języka litewskiego w Wilnie.

Organizator: Uniwersytet Wileński (Katedra Studiów Lituanistycznych). Stypendium w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).

 

8 stycznia 2020 roku w ramach działalności Pracowni Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych odbyła się prezentacja: „Polskie Dziedzictwo Kulturowe na Łotwie w projektach Instytutu POLONIKA”. Gościem Pracowni była Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu POLONIKA.

Spotkanie poprowadziła dr Sandra Užule-Fons, p.o. kierownik Pracowni.

Więcej informacji