Sorry, this entry is only available in Polish.
For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.
19 grudnia 2019 roku odbyło się bałtystyczne spotkanie przedświąteczne. Tak świętowaliśmy:
11 grudnia 2019 roku w warszawskim Przystanku Historia odbyła się prezentacja zbioru syberyjskich wspomnień Litwini nad Morzem Łaptiewów Dalii Grinkevičiūtė (tłum. Kamil Pecela, 2019, Wojnowice: KEW). W spotkaniu wzięli udział dr Jarosław Szarek (Instytut Pamięci Narodowej), prof. Piotr Niwiński, dr Arūnas Bubnys z Centrum Badań Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy oraz tłumacz książki Kamil Pecela. Dyskusję moderował Adam Hlebowicz, a słowo wstępne wygłosił JE Eduardas Borisovas, Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce.
W najbliższym numerze kwartalnika nowy napis (4/2019: 18-26) ukaże się szkic Łagier nie ma w sobie nic z człowieka. O litewskim świadectwie zesłania Kamila Peceli.
Organizatorzy: Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce, Kolegium Europy Wschodniej i Instytut Pamięci Narodowej.
11 grudnia 2019 roku na Uniwersytecie Warszawskim odbyła się uroczystość wręczenia nagród Forum Współpracy i Dialogu Polska–Litwa. Tegorocznymi laureatami zostali: profesor Alfredas Bumblauskas (historia), Kornelijus Platelis (literatura) oraz firma Kauno Tiltai (biznes). Laudację na cześć Kornelijusa Platelisa, napisaną przez prezesa polskiego PEN Clubu Adama Pomorskiego, pod nieobecność Autora odczytała dr Joanna Tabor.
http://muzhp.pl/pl/c/2107/nagrody-forum-wspolpracy-i-dialogu-polska-litwa-przyznane-po-raz-drugi
10 grudnia 2019 roku dr Małgorzata Kasner poprowadziła dla nas gościnny wykład: O mieście w działaniu: współczesne Wilno z perspektywy performatywnej.
3 grudnia 2019 roku w Klubie Księgarza na Rynku Starego Miasta w Warszawie odbyło się spotkanie z litewskim pisarzem, prezesem litewskiego PEN Clubu Herkusem Kunčiusem oraz prezentacja zbioru jego opowiadań Obrazki litewskie w tłumaczeniu Kamila Peceli (2019, Lublin: Warsztaty Kultury). Spotkanie prowadzili przedstawiciele polskiego PEN Clubu: tłumacz Adam Pomorski i pisarka, krytyk literacki Iwona Smolka. Brawurową interpretację fragmentu Obrazka siódmego. Księżniczka Monako w niepodległej Litwie przedstawiła Rasa Rimickaitė, attaché kultury Litwy w Polsce.
3 grudnia 2019 roku w XXIII LO im. Marii Curie-Skłodowskiej w Warszawie Paweł Brudzyński wygłosił wykład poświęcony językowi litewskiemu.
Wykład odbył się w ramach programu wykładów gościnnych prowadzonych przez doktorantów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
2 grudnia 2019 roku w siedzibie Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie (al. Ujazdowskie 12) odbyło się spotkanie z litewskim poetą Gintarasem Bleizgysem oraz prezentacja zbioru jego wierszy Jan Chrzciciel w przekładzie Zuzanny Mrozikowej (2019, Warszawa: Convivo). W spotkaniu sprócz autora książki wzięła udział jej tłumaczka Zuzanna Mrozikowa. Rozmowę prowadził Gerardo Beltrán. (Tłumaczenie konsekutywne – Agnieszka Rembiałkowska).
Poeta, biznesmen, feminista (recenzja Agnieszki Smarzewskiej w Przeglądzie Bałtyckim)
W dniach 1-5 grudnia 2019 roku nasi magistranci Anna Krawczyk, Marta Kwiatkowska, Emilia Niklewska, Andrzej Żak, Emilia Jarnutowska, Dominika Staniek, Monika Kujawska oraz Remigiusz Ludwiczak z poznańskiej bałtologii uczestniczyli w warsztatach translatorskich w Rydze. Nasi bałtyści przygotowali tłumaczenia fragmentów trzech tekstów (Jelgava 94’ Jānisa Joņevsa; Stum stum Andry Neiburgi; Līgavu mednieki Anšlavsa Eglītisa), a warsztaty na Łotwie miały na celu omówienie i rozwiązanie ewentualnych problemów translatorskich wraz z poetką, tłumaczką m.in. z języka polskiego Ingmārą Balode. W tłumaczeniowej przygodzie towarzyszyły nam koordynatorki projektu – Juta Pīrāga oraz Marija Demidova. Oprócz intensywnej pracy studenci mieli możliwość poznać Rygę, odwiedzić ryską Bibliotekę Narodową.
Spotkanie zostało zorganizowane przez portal www.latvianliterature.lv, który aktywnie promuje literaturę łotewską na całym świecie.
Informacje o projekcie i portalu
(Relacja Moniki Kujawskiej, zdjęcia – poza pierwszym, opublikowanym przez organizatorów – Dominiki Staniek)
W dniach 28-29 listopada 2019 roku w Wilnie odbyło się międzynarodowe seminarium naukowe i warsztaty Senųjų lietuviškų tekstų rengimas mokslo tyrimams. Warsztaty prowadzili prof. Wolf-Dieter Syring (Buxtehude) oraz Ignas Rudaitis (Wilno). W seminarium wziął udział Paweł Brudzyński, który wygłosił referat Old-Lithuanian irrealis in Chylinski’s Bible.
Organizator: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego, przy wsparciu Państwowej Komisji Języka Litewskiego.
27 listopada 2019 roku w Ambasadzie Rzeczpospolitej Polskiej w Wilnie odbyła się oficjalna prezentacja monografii naukowej Cmentarz na Rossie w Wilnie – historia, sztuka, przyroda (red. nauk. A. S. Czyż, B. Gutowski, Kraków: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”, 2019, wersja polska). Przekład na język litewski (wspólnie z G. Deprati) i redakcja wersji litewskojęzycznej – dr I. Szulska (Zakład Bałtystyki UW): Rasų kapinės Vilniuje. Istorija, menas, gamta, ats. red. A.S. Czyż, B. Gutowski, red. G. Marszałek, R. Gajowiak, I. Szulska, vert. į lietuvių k. G. Deprati, I. Szulska, Warszawa: Nacionalinis Lenkijos kultūros paveldo užsienyje institutas POLONIKA, Mokslo draugija „Societas Vistulana”, Drukarnia Edit, 2019).
Obszerna, bogato ilustrowana publikacja prezentuje m.in. wyniki prac inwentaryzacyjnych cmentarza na Rossie prowadzonych w l. 2013-2016 przez Instytut Historii Sztuki UKSW w Warszawie we współpracy z Litewskim Uniwersytetem Edukologicznym (obecnie Akademia Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie). Połączenie sił badaczy polskich i litewskich z kilku ośrodków naukowych (UKSW, SGGW, Uniwersytet Wileński) i instytucji rządowych Polski i Litwy zajmujących się ochroną dziedzictwa kultury zaowocowało powstaniem monografii przedstawiającej w sposób kompleksowy historię nekropolii, ocenę wartości artystycznej nagrobków, grobowców i kaplic, kompozycji przestrzennej cmentarza z analizą szaty roślinnej.
Monografia w wersji elektronicznej (w języku litewskim, Instytut POLONIKA)
Relacja z prezentacji wileńskiej (Znad Wilii)
27 listopada 2019 roku dr Joanna Tabor wygłosiła wykład „Co się czyta u sąsiadów: przegląd literatury litewskiej w przekładach na język polski” dla pracowników bibliotek województwa lubelskiego w ramach programu szkoleń Dyskusyjnych Klubów Książki (Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie).
W dniach 20 i 21 listopada 2019 roku naszym gościem był dr hab. Gustaw Juzala-Deprati, etnomuzykolog z Uniwersytetu Wileńskiego, który poprowadził dla nas dwa wykłady poświęcone litewskiemu folklorowi muzycznemu.
Wykłady odbyły się w ramach programu wizyt krótkoterminowych będacego częścią międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
20 listopada 2019 roku w Warszawie odbyło się spotkanie polskiego ministra edukacji narodowej Dariusza Piontkowskiego z ministrem oświaty, nauki i sportu Republiki Litewskiej Algirdasem Monkevičiusem. W trakcie rozmów obu delegacji została podpisana deklaracja w sprawie oświaty polskiej mniejszości narodowej w Republice Litewskiej i litewskiej mniejszości narodowej w Polsce. Tłumaczenie konsekutywne: m. in. dr I. Szulska.
16 listopada 2019 roku na Uniwersytecie Warszawskim (Gmach Audytoryjny Wydziału Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych) odbyły się obchody uroczystości 101. rocznicy niepodległości Łotwy. Spotkanie uświetnił występ zespołu muzyczno-tanecznego łotewskiej diaspory w Szwecji Stokholmas Spēlmaņi. W uroczystościach wzięli udział także przedstawiciele bałtystyki – studenci i wykładowcy.
15 listopada 2019 roku w Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20, Warszawa) odbyła się dyskusja poświęcona polsko-litewskim relacjom w okresie międzywojennym. W rozmowie wokół książki 1938. Najciemniejsza noc jest tuż przed świtem (PDF) wzięli udział jej autorzy Dominik Wilczewski i Simonas Jazavita, a także doc. dr Andrzej Pukszto i prof. Marek Kornat. Tłumaczenie konsekutywne: dr Inesa Szulska.
W dniach 14-15 listopada 2019 roku w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie (ul. Długa 7) odbyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa Unia Lubelska 1569 r. – Unie w Europie Środkowej.
W konferencji wzięli udział historycy i archiwiści z Armenii, Białorusi, Litwy, Polski i Ukrainy. Obrady dotyczyły sytuacji w państwie polsko-litewskim w połowie XVI wieku, przebiegu sejmu lubelskiego w 1569 r., dokumentu Unii Lubelskiej i jego pieczęci, kwestii wyznaniowych, innych unii państwowych zawieranych w XVI-wiecznej Europie Środkowej oraz Unii Lubelskiej w pamięci potomnych.
W dniach 13-17 listopada 2019 roku w kinie Luna odbył się przegląd filmów “Rok przełomu. 1989 w kinie europejskim”. W ramach przeglądu można było obejrzeć trzy filmy z krajów bałtyckich: krótkometrażowy film estoński Szlak bałtycki (Balti tee) w reż. Peetera Simma, łotewski film Ojczyzna (Krustceļš) w reż. Jurisa Podnieksa oraz litewski film Jak bawiliśmy się w rewolucję (Kaip mes žaidėme revoliuciją) w reż. Giedrė Žickytė.
12 listopada 2019 roku w warszawskiej Bibliotece na Koszykowej odbyła się prezentacja książki Ričardasa Gavelisa Wileński poker (Wydawnictwo KEW) w tłumaczeniu Kamila Peceli.
W spotkaniu wzięli udział literaturoznawczyni dr Jūratė Čerškutė i publicysta Wojciech Stanisławski, poprowadził je Dominik Wilczewski, a tłumaczyła Agnieszka Rembiałkowska.
Artykuł Kultowa litewska powieść wreszcie po polsku Jūratė Čerškutė (Przegląd Bałtycki, tłum. Joanna Tabor)
6 listopada 2019 roku odbyły się dwa spotkania wokół litewskiego filmu dokumentalnego Bliżej ziemi na tamtym brzegu rzeki (Arčiau žemės anapus upės/Tuvāk zemei viņpus upes), poświęconego wybitnym poetom i tłumaczom Vladasowi Braziūnasowi i Knutsowi Skujenieksowi, a także kosmosowi wspólnej wyobraźni litewsko-łotewskiej.
13:15–14:45, sala 02 na Wydziale Polonistyki: kameralne spotkanie z bohaterem filmu Vladasem Braziūnasem oraz reżyserką, scenarzystką i producentką Viktoriją Jonkutė.
17:00–19:00, Multimedialna Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży, ul. Tyniecka 40A: pokaz filmu, po seansie rozmowa z Viktoriją Jonkutė i Vladasem Braziūnasem.
Spotkania prowadziła Agnieszka Rembiałkowska.
Organizatorzy: Zakład Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego, Multimedialna Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży w Warszawie, przy wsparciu Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie oraz Instytutu Kultury Litewskiej (Lietuvos kultūros institutas).
W październiku 2019 roku Izabela Korybut-Daszkiewicz, absolwentka bałtystyki UW, tłumaczka literatury litewskiej i rosyjskiej, autorka znakomitych przekładów m.in. powieści Kristiny Sabaliauskaitė, Sigitasa Parulskisa, Herkusa Kunčiusa, poezji Aušry Kaziliūnaitė, Aivarasa Veiknysa i wielu innych, otrzymała nagrodę translatorską “Literatury na Świecie”.
Serdecznie gratulujemy Izabeli!
Zdjęcie za stroną: https://lithuanianculture.lt/vertejai/2018/01/13/izabela-korybut-daszkiewicz/
18 października 2019 roku w Solatorium (domek fiński, Jazdów 3/9, Warszawa) odbyło się spotkanie wokół projektu translatorskiego Międzynarodowe Spotkania Translatorskie Gorajec: 2019 – ROZSTAJE, połączone z prezentacją portalu projektu oraz wybranych przekładów.
W dniach 5-15 października 2019 roku, podczas 24. festiwalu Konfrontacje Teatralne, w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie w szczególny sposób zaprezentowano sylwetkę zmarłego w ubiegłym roku wybitnego reżysera litewskiego Eimuntasa Nekrošiusa.
W dniach 11-12 października 2019 roku na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze odbyła się VII Międzynarodowa Studencka Konferencja Naukowa Bridges in the Baltics. Warszawską bałtystykę w tym roku reprezentowała magistrantka Anna Krawczyk, która wygłosiła referat Indo-European roots of nine-horns deer (elnias devyniaragis) in Lithuanian mythology.
W dniach 3-6 października 2019 roku w Wilnie i w Oniksztach (lit. Anykščiai) odbyło się X Międzynarodowe Seminarium Tłumaczy Literatury Litewskiej. W jubileuszowym spokaniu wzięło udział 25 tłumaczy, przekładających na angielski, białoruski, czeski, bułgarski, estoński, gruziński, hiszpański, łotewski, niemiecki, polski, rosyjski, ukraiński i włoski. Sekcję polską tworzyli Izabela Korybut-Daszkiewicz, Kamil Pecela oraz (związane z KJOWPiB) Paulina Ciucka i Agnieszka Rembiałkowska – wszyscy czworo otrzymali odznaki za aktywność translatorską:)
Seminarium rozpoczęła ceremonia wręczenia nagród św. Hieronima w Sali Białej wileńskiej siedziby Ministerstwa Kultury Republiki Litewskiej. W tym roku nagrodą uhonorowano tłumaczkę na język gruziński Nanę Devidze i tłumaczkę z języka niemieckiego Rūtę Jonynaitė, a listem gratulacyjnym – Kamila Pecelę i Rimasa Uzgirisa.
Program zajęć w oniksztyńskim Inkubatorze Sztuk (Menų inkubatorius) obejmował m.in. omówienie projektów translatorskich Litewskiego Instytutu Kultury (Aušrinė Žilinskienė, Rūta Nanartavičiūtė, Vakarė Leonavičienė, Rūta Mėlinskaitė), wykłady o literaturze litewskiej (dr Jūratė Čerškutė o tendencjach, nurtach, tematach prozy 2017-2019; Vakarė Leonavičienė o non-fiction, Eglė Balutavičiūtė o literaturze dla dzieci, dr Virginiji Cibarauskė o nowościach w poezji litewskiej), wykład dr Lorety Vaicekauskienė o manowcach polityki językowej.
Odbyły się spotkania z wydawcami i agentami literackimi (m.in. Alma littera, LRSL…) oraz z twórcami literatury. Spotkanie z wirtuozkami małej formy prozatorskiej Jurgą Tumasonytė i Dainą Opolskaitė prowadziła J. Čerškutė. Rozmowę z Jurgą Vilė, autorką bestsellerowego komiksu Sibiro haiku, i popularyzatorem picture books na Litwie Benasem Bėrantasem moderowała R. Nanartavičiūtė. Pisarz i reżyser Vytautas V. Landbergis zaczarował tłumaczy za pomocą gitary i fragmentów nowej książki Rudnosiuko istorijos, zaprezentował krótkie filmy stworzone przez dzieci podczas warsztatów kinematograficznych.
Nie próżnowali sami tłumacze: po wyspowiadaniu się z ostatnich publikacji podjęli wyzwanie Carmen Caro Dugo, autorki hiszpańskiego przekładu Borku oniksztyńskiego, i przygotowali wielojęzyczną wariację na temat wersów 19-26 (fragmentu z okiem, uchem i nosem na tle lasu) – tłumaczenia zostały, nie bez radości, odczytane na stoku wzgórza-grobowca Jonasa Biliūnasa (tzw. Światełko Szczęścia). Słoneczno-przymrozkową wycieczkę literacką po Oniksztach zakończyła niezwykła wizyta w Muzeum Antanasa Baranauskasa i Antanasa Vienuolisa-Žukauskasa.
Organizator: Litewski Instytut Kultury (Lietuvos kultūros institutas).
30 września 2019 roku w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Tłumacza dla uczniów II klasy Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego na warszawskiej Ochocie Agnieszka Rembiałkowska przeprowadziła lekcję pt. Łauma czy dziwożona, primy czy sporty? – o egzotyzacji i udomowieniu w przekładach współczesnej literatury litewskiej.
Organizator: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, we współpracy z Litewskim Instytutem Kultury (Lietuvos kultūros institutas).
28 września 2019 roku w Centrum Sztuki Współczesnej (Zamek Ujazdowski) miały miejsce obchody 11. Międzynarodowego Dnia Tłumacza, w których wzięli udział także przedstawiciele bałtystyki – jeden z paneli dyskusyjnych Wielogłosu o przekładzie moderowała nasza absolwentka, tłumaczka Paulina Ciucka.
Podsumowanie Wielogłosu o przekładzie (podcast STL)
27 września 2019 roku, w ramach obchodów Europejskiego Dnia Języków (https://europejskidzienjezykow.wordpress.com), wykładowcy warszawskiej bałtystyki poprowadzili przez SKYPE pokazowe lekcje języka litewskiego (Paweł Brudzyński, dla uczniów szkoły w Michałowicach) i łotewskiego (Marta Grzybowska i Alicja Kosim).
27 września 2019 roku odbyło się spotkanie zapoznawczo-informacyjne dla nowo przyjętych studentów filologii bałtyckiej. Serdecznie witamy nowych bałtystów i życzymy owocnego studiowania!
W dniach 24-25 września 2019 roku w Wilnie odbyło się seminarium naukowe New Explorations into the Baltic Verb. Wykład gościnny pt. TAME in a Multilingual Parallel Corpus wygłosił prof. Östen Dahl ze Sztokholmu. W seminarium wziął udział Paweł Brudzyński (referat Reflexives in 17th-c. Latvian and Lithuanian, wspólnie z prof. Axelem Holvoetem).
Organizator: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego, w ramach międzynarodowego projektu badawczego Baltų kalbų veiksmažodis: Gramemos, kategorijos, domenai (09.3.3-LMT-K-712-01-0071), kierownik projektu – prof. Axel Holvoet.
19 września 2019 roku w Muzeum-Domu Venclovów w Wilnie odbyło się spotkanie poświęcone polsko-litewskim seminariom translatorskim w Krasnogrudzie (tzw. Sejmikom Literackim), połączone z już drugą na Litwie prezentacją zbiorku poetyckiego Stalo kalnas = Stół góra ołtarna Vladasa Braziūnasa. W kameralnym spotkaniu udział wzięli autor i tłumaczka Agnieszka Rembiałkowska, a rozmowę moderowała Birutė Jonuškaitė, pisarka, tłumaczka, działaczka społeczna, prezes Związku Pisarzy Litwy i członkini Litewskiego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury Pięknej, dwóch instytucji, dzięki którym – w partnerstwie z Ośrodkiem Pogranicze, przy życzliwym wsparciu attaché kultury Litwy Rasy Rimickaitė – przez sześć lat w Międzynarodowym Centrum Dialogu w Krasnogrudzie zawiązywały się i wzmacniały polsko-litewskie przyjaźnie translatorskie.
Recenzja Pawła Krupki
W dniach 16–17 września 2019 roku na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odbyła się V Międzynarodowa Konferencja Naukowa “Perspectives of Baltic Philology”. Warszawską bałtystykę reprezentowały: dr Jūratė Čerškutė, dr Justyna Prusinowska (która była również współorganizatorem konferencji), mgr Agnieszka Rembiałkowska, dr Joanna Tabor i dr Sandra Užule-Fons.
W dniach 19 lipca – 1 sierpnia 2019 roku na Łotwie, w Rydze i w Windawie (łot. Ventspils), odbyła się letnia szkoła języka i kultury łotewskiej. W kursie wzięła udział nasza magistrantka Joanna Kozłowska, która uzyskała stypendium Uniwersytetu Łotewskiego w Rydze.
W dniach 15 lipca – 9 sierpnia 2019 roku w Kownie odbył się letni kurs języka litewskiego, w którym wzięła udział studentka III roku studiów I stopnia Emilia Jarnutowska.
(Przy okazji odnotowujemy z radością, że na wakacyjny objazd po krajach bałtyckich wyruszył również Mindė vel Domator z 02 – bałtyści zmobilizują nawet dinozaura:).
Organizator: Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie. Kurs odbył się w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
Emilia Jarnutowska i członkowie zespołu Antikvariniai Kašpirovskio dantys
W dniach 28 lipca–3 sierpnia 2019 roku w miasteczku Soły (Salos) na Litwie odbyła się XVI Międzynarodowa Letnia Szkoła Językoznawcza Academia Grammaticorum Salensis Sexta Decima, w której wzięli udział pracownicy naukowi, doktoranci i studenci z ośrodków akademickich i instytutów badawczych z Białorusi, Czech, Estonii, Izraela, Litwy, Łotwy, Niemiec, Polski, Rosji, USA, Węgier i Włoch. Kierownikiem naukowym akademii jest prof. dr hab. Axel Holvoet.
W tym roku wykładowcami letniej szkoły byli Volker Gast z Uniwersytetu F. Schillera w Jenie (struktura i obsługa korpusów językowych) oraz Eitan Grossman z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie (fonologia w ujęciu typologicznym). Wyniki swoich najnowszych badań referowali: Solveiga Armoškaitė, Justina Bružaitė-Liseckienė, Anna Daugavet, Yuliya Domitrak, Anżalika Dubasava, Axel Holvoet, Nicole Nau, Vladimir Panov, Jurgis Pakerys i Ignas Rudaitis, Anna Smirnitskaya, Ringailė Trakymaitė.
W ramach Solskiego Festiwalu Muzycznego (Salų muzikos festivalis) wystąpili: St Genesius Troupe (muzyka dawna i performance); Kowieński Kwartet Smyczkowy (Kauno styginių kvartetas); Chris Ruebens i Tadas Dešukas (program ¡Muy bien, adios!); Vilhelmas Čepinskis, Viktorija Čepinskienė i Sergej Krinicyn; Liudas Mikalauskas i Renata Marcinkutė-Lesieur (wiersze i muzyka organowa). Najmłodsi uczestnicy letniej szkoły obejrzeli spektakl The Robber Hotzenplotz, mogli także wziąć udział w warsztatach z garncarstwa.
Warszawską bałtystykę reprezentowali Paweł Brudzyński (referat pt. The TAKE and V construction in Baltic, Fennic and Slavic; współautorki: N. Nau, L. Lindström, A. Laugalienė), Andrzej Żak i Agnieszka Rembiałkowska.
Organizatorzy: Stowarzyszenie Academia Salensis i Uniwersytet Wileński; letnia szkoła – org. Axel Holvoet, Gina Kavaliūnaitė-Holvoet, Ringailė Trakymaitė, Vaiva Žeimantienė, festiwal – org. Auksė Ruebens.
Informacje (w tym materiały wykładów) – na stronie Stowarzyszenia „Academia Salensis” ›academiasalensis.org.
W dniach 1-12 lipca 2019 roku w obozie językowo-krajoznawczym w Auksztocie uczestniczyło dwoje studentów pierwszego roku studiów licencjackich: Monika Kaleta i Michał Chiliński.
Obóz odbył się w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
W czerwcu 2019 roku nakładem warszawskiego wydawnictwa CONVIVO ukazał się tomik wierszy Jan Chrzciciel (lit. Jonas Krikštytojas) Gintarasa Bleizgysa w przekładzie Zuzanny Mrozikowej (która jest również autorką posłowia Miniaturowy portret Gintarasa Bleizgysa). Jest to pierwsza publikacja książkowa litewskiego poety w języku polskim.
29 czerwca 2019 roku w Próba Cafe w Lublinie została zaprezentowana kolejna w tym roku książka litewska po polsku – Obrazki litewskie (lit. Lietuviškos apybraižos) Herkusa Kunčiusa w przekładzie Kamila Peceli (Lublin: Warsztaty Kultury, 2019). Spotkanie z udziałem autora i tłumacza prowadził Ołeksandr Bojczenko.
Tego samego dnia, w tym samym miejscu, w ramach tego samego Wschodniego Expressu, czyli towarzyszącego lubelskiemu festiwalowi Wschód Kultury – Inne Brzmienia cyklu spotkań z intelektualistami z krajów Europy Wschodniej, odbyła się także moderowana przez Magdalenę Kicińską dyskusja Odpowiedzialność pisarza w przekazie prawdy historycznej, w której obok ukraińskich pisarek Oli Hnatiuk i Natalki Śniadanko wzięła udział znana litewska autorka – Kristina Sabaliauskaitė.
Organizator: Wschód Kultury – Inne Brzmienia Art‘n‘Music Festival, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Miasto Lublin oraz Warsztaty Kultury w Lublinie (w partnerstwie z Litewskim Instytutem Kultury, Litewskim Centrum Filmowym i Ministerstwem Kultury Republiki Litewskiej.
O programie festiwalu * Wydawca o “Obrazkach litewskich” * Tłumacz Kamil Pecela o książce i o festiwalu (podcast)
W dniach 24-30 czerwca 2019 roku w Chutorze Gorajec na Roztoczu odbyły się pierwsze w dziejach Międzynarodowe Spotkania Translatorskie Gorajec. Szeroko pojęte Rozstaje (temat seminarium) połączyły tłumaczy i literatów z dziewięciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Litwa, Łotwa, Polska, Rosja, Serbia, Słowacja, Ukraina, Węgry). W seminarium udział wzięli: Joanna Bernatowicz, Walery Butewicz, Marius Burokas, Marcin Gaczkowski, Mila Gavrilović, Daniel Grzałka, Weronika Gogola, Alexander Horák, Jelena Jović, Polina Kozerenko, Maciej Piotrowski, Marians Rižijs, Aleks Sevruk, Agnieszka Sowińska, Natalia Tkachyk, Miroslav Tomek, Miłosz Waligórski, Aleksandra Wojtaszek, Áron Zöldy, a z warszawskiej bałtystyki – Paulina Ciucka i Agnieszka Rembiałkowska.
Program seminarium, oprócz codziennego szlifowania tłumaczeń (podczas sesji wspólnych i w podgrupach językowych), obejmował m.in. spotkania z pisarzami Andrzejem Stasiukiem (moderator – Marcin Gaczkowski) oraz Małgorzatą Rejmer (moderowała Agnieszka Sowińska, fragmenty Błota słodszego niż miód czytał Miłosz Waligórski), prelekcję i pokaz filmów o Folkowisku (Marina Sestasvili-Piotrowska i Marcin Piotrowski), zwiedzanie cerkwi i cmentarza z opowieścią o wielokulturowym dziedzictwie i o historii regionu (Maciej Piotrowski), wycieczkę po łąkach i lasach z zielarzem Zbigniewem Blizińskim (wykładowcą Gorajeckiego Uniwersytetu Ludowego) oraz wizytę u pieśniarki Janiny Obirkowej, członkini zespołu Niezapominajki z Cieszanowa. Były też koty Legolas i Miłość, dużo ptaków i żab, sporo komarów i chrabąszczy, kilka rowerów, jeden coraz chudszy księżyc, trochę wody, trochę ognia, łotewskie hity lat 80., Nirvana, słowackie kołysanki i węgierskie pieśni żołniersko-miłosne, ale przede wszystkim – bezgraniczna przyjaźń (ludzi i tekstów).
Przekłady, które powstały podczas seminarium, zostaną udostępnione na stronie internetowej projektu. Planowane są również prezentacje założeń i osiągnięć projektu. Najbliższe – w sierpniu podczas festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, następnie w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech.
Organizator: Stowarzyszenie Folkowisko (koordynator i kierownik seminarium – Maciej Piotrowski), partnerzy: Vlna (Słowacja), Tiszatáj Alapítvány (Węgry) i Česká asociace ukrajinistů (Czechy). Seminarium odbyło się w ramach projektu Literary Meetups „Points of No Boundaries”, finansowanego ze środków Funduszu Wyszehradzkiego.
Stodoła w Chutorze Gorajec – miejsce pracy tłumaczy na Rozstajach (fot. A. Rembiałkowska)
Bałtystki w Obozie Pracy Twórczej Gorajec (fot. N. Tkachyk)
W dniach 24-30 czerwca 2019 roku odbyła się ekspedycja dialektologiczna na Żmudzi, w której wzięli udział m.in. nasi studenci – magistrantka Bożena Żilo i student studiów licencjackich Michał Kazimierz Wieczorek.
Ekspedycja została zorganizowana w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
fot. Ona Petrėnienė
fot. Bożena Żilo
W dniach 19-23 czerwca 2019 roku członkowie Koła Naukowego Bałtystów wzięli udział w ekspedycji kulturoznawczej na Suwalszczyznę, gdzie zwiedzili Sejny, Krasnogrudę i Puńsk, schodzili wzdłuż i wszerz okoliczne grodziska Jaćwingów, szukali kwiatu paproci w noc świętojańską, spotkali się z wieloma niezwykłymi ludźmi, przegadali dziesiątki godzin, zrobili tysiące zdjęć i spisali metry bon motów, które jeszcze długo będą krążyły w bałtystycznych anegdotach, bez kitu labai.
Uczestnicy ekspedycji: Katarzyna Choroszucha, Lesław Góral, Dominika Jagiełka, Emilia Jarnutowska, Alicja Kosim, Anna Krawczyk, Karolina Kupis, Magdalena Nowocin, Agnieszka Rembiałkowska, Joanna Tabor (koordynator), Paweł Wasilczyk, Michał Wieczorek, Cezary Wiśniewski. Ale nie tylko:)
9 czerwca 2019 roku w Narodowym Teatrze Starym im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie odbyło się spotkanie autorskie z Tomasem Venclovą, które poprowadziła dr Beata Kalęba z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Spotkanie odbyło się w ramach VIII Festiwalu Miłosza. W programie tego festiwalu znalazł się również poświęcony Czesławowi Miłoszowi wykład mistrzowski Rozpacz i łaska Tomasa Venclovy (wprowadzenie do wykładu: Olga Brzezińska i Krzysztof Siwczyk).
7 czerwca 2019 roku w Muzeum Warszawskiej Pragi odbył się koncert zespołu Babadag – Šulinys
w polsko-litewskim składzie. Bałtystyka miała na widowni sporą reprezentację.
Na zdjęciach bałtyści z członkami zespołu Babadag
5 czerwca 2019 roku Katedrę odwiedził Minister Kultury Republiki Litewskiej Mindaugas Kvietkauskas wraz z Radczynią Ministerstwa Karoliną Narkevič oraz Attaché Kultury Litwy Rasą Rimickaitė. Goście spotkali się ze studentami i wykładowcami bałtystyki.
Od lutego do maja 2019 roku doktorantka mgr Zofia Mitan-Gawryszewska przebywała na stażu naukowym na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie. Staż odbył się w ramach programu praktyk, będącego częścią międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
31 maja 2019 roku w Białej Synagodze w Sejnach odbyła się uroczystość przyznania Mistrzyni życia z Wilna, litewskiej badaczce i krytyk teatralnej, działaczce społecznej profesor Irenie Veisaitė tytułu Człowieka Pogranicza. Uroczystość prowadziła Małgorzata Sporek-Czyżewska. Zabrzmiały skomponowane przez Arvo Pärta pieśń Vater unser (śpiew Vytautas Grigelevičius, akompaniament Onutė Gražinytė) oraz muzyczna dedykacja na trudny czas Für Alina (Onutė Gražinytė). Laudację wygłosił Krzysztof Czyżewski. Odczytano listy Elżbiety Ficowskiej i Arvo Pärta, w nieco dłuższej wypowiedzi portret laureatki naszkicował Tomas Venclova; ten portret uzupełnili później Egidijus Aleksandravičius i Donatas Puslys. Gratulacje Irenie Veisaitė złożyli także m.in. minister kultury Republiki Litewskiej Mindaugas Kvietkauskas, ambasador Litwy w Polsce Eduardas Borisovas, marszałek województwa podlaskiego Artur Kosicki (list odczytał Tomasz Szewczuk). Jane Kagan opowiedziała o instalacji artystycznej, stworzonej specjalnie na tę okazję i prezentowanej w Domu Pogranicza. Ludzie Pogranicza przynieśli Irenie Veisaitė skrzynię z dziełami różnych pracowni Pogranicza, a mieszkańcy Sejneńszczyzny – kwiaty z własnych ogrodów oraz pełne werwy Ilgiausių metų i Sto lat. Wzruszającą i skrzącą się poczuciem humoru mowę laureatki odczytali Marius Mikalajūnas (po litewsku) i Rasa Rimickaitė (po polsku). Irena Veisaitė podsumowała z błyskiem w oku: Jeszcze Polska i Litwa nie zginęły, kiedy my żyjemy. Finał muzyczny to pieśń Mała gwiazda Mosze Kulbaka, zaśpiewana w jidysz przez Małgorzatę Czyżewską z akompaniamentem Wojciecha Szroedera, oraz kompozycja Dweykus / Przylgnięcie w wykonaniu Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego. (Tłumaczenie symultaniczne: Agnieszka Rembiałkowska).
Przed południem tego samego dnia w sejneńskiej Dawnej Jesziwie zostało zaprezentowane polskie wydanie wywiadu rzeki z laureatką Irena Veisaitė. Gyvenimas turėtų būti skaidrus – Ireną Veisaitę kalbina Aurimas Švedas (Vilnius: Aukso žuvys, Książka Roku 2018 w kategorii publicystyka i dokument) – O godne życie. Irena Veisaitė w rozmowie z Aurimasem Švedasem w przekładzie Beaty Kalęby (Sejny: Pogranicze 2019). Z Aurimasem Švedasem rozmawiał Krzysztof Czyżewski, w dyskusji wzięli udział również sama Irena Veisaitė, Tomas Venclova, Rasa Rimickaitė, Sigita Pūkienė (wydawnictwo Aukso žuvys), Michael Slavinsky, Reglindis Rauca. (Tłumaczenie konsekutywne: Agnieszka Rembiałkowska).
Relacje:
Przebaczyć i tworzyć przyszłość – Irena Veisaitė Człowiekiem Pogranicza
Profesorei Irenai Veisaitei įteiktas Paribio žmogaus apdovanojimas
Irena Veisaitė: iš prigimties esu paribio žmogus
24 maja 2019 roku, w ramach X Warszawskich Targów Książki, w Centrum Konferencyjnym na Stadionie Narodowym w Warszawie odbyła się dyskusja panelowa Islandzki, buriacki, słoweński, baskijski, walijski… Jak i po co tłumaczyć Polakom literaturę zupełnie im nieznaną? W spotkaniu wzięły udział Agnieszka Matkowska (tłumaczka z buriackiego, angielskiego i rosyjskiego), Magdalena Sommer (tłumaczka z hebrajskiego) oraz Agnieszka Rembiałkowska (tłumaczka z litewskiego). Rozmowę moderowała Dorota Konowrocka-Sawa, tłumaczka z języka angielskiego i członkini zarządu Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Organizatorzy: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, Warszawskie Targi Książki.
Podcast (cykl Na przekład): Tłumaczenie literatur w małych językach
23 maja 2019 roku, podczas uroczystego wieczoru w Muzeum Sztuki Użytkowej w Wilnie, Paulina Ciucka odebrała z rąk Birutė Jonuškaitė, przewodniczącej Związku Pisarzy Litwy, nagrodę Wiosny Poezji 2019 za polski przekład zbioru poezji zastrzegam sobie prawo do milczenia litewskiego poety Eugenijusa Ališanki. Gratulujemy!
23 maja 2019 roku, w ramach X Warszawskich Targów Książki, na scenie głównej (tzw. czerwona kanapa) na Stadionie Narodowym w Warszawie odbyła się dyskusja panelowa poświęcona aktualnym trendom i problemom przekładu literatury dla dzieci. W spotkaniu wzięły udział Marta Grzybowska (tłumaczka z łotewskiego), Małgorzata Gierałtowska (tłumaczka z litewskiego), Marta Cmiel-Bażant (tłumaczka ze słoweńskiego) i Anna Michalczuk-Podlecki (tłumaczka z estońskiego).
Organizator: Wydawnictwo EZOP, projekt Literackie zbliżenia w ramach programu Kreatywna Europa Kultura.
Podcast (cykl Na przekład): Literatura dziecięca w krajach bałtyckich
21 maja 2019 roku w siedzibie Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie odbyło się otwarcie wystawy MANUSCRIPT, zorganizowanej z okazji stulecia przyjaźni pomiędzy Stanami Zjednoczonymi Ameryki a Litwą, Estonią, Finlandią, Łotwą i Polską oraz jubileuszu przystąpienia Litwy, Estonii, Łotwy i Polski do NATO i Unii Europejskiej.
17 maja 2019 roku w Mediatece we Wrocławiu odbyła się pierwsza prezentacja polskiego wydania powieści Wileński poker Ričardasa Gavelisa (z języka litewskiego przełożył Kamil Pecela).
Spotkanie otworzyły dr Tatjana Vologdina, organizująca wraz z KNL LABAS i Fundacją Pobliża Międzynarodowy Kongres Lituanistów, oraz Rasa Rimickaitė, attaché kultury Litwy w Polsce. O powieści, jej autorze, kontekstach, wyzwaniach translatorskich rozmawiali tłumacz dr Kamil Pecela (Uniwersytet Jagielloński), literaturoznawczyni, krytyk literacki i jedyna na świecie gavelisolożka:) dr Jūratė Čerškutė (Instytut Literatury Litewskiej i Folkloru, Zakład Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego), badaczka literatury współczesnej dr Žydronė Kolevinskienė (Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie) oraz wydawca Laurynas Vaičiūnas (Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu). Tłumaczenie konsekutywne: Monika Bogdzevič.
16–17 maja 2019 roku we Wrocławiu odbył się V Międzynarodowy Kongres Lituanistów. Warszawską bałtystykę reprezentowali: Andrzej Żak (student I roku studiów magisterskich), nasi doktoranci Zofia Mitan-Gawryszewska i Paweł Brudzyński oraz wykładowczynie Agnieszka Rembiałkowska, Jūratė Čerškutė i Joanna Tabor (tematy wystąpień i program kongresu – w załączonym pliku). W kongresie jako słuchaczka uczestniczyła też Alexandra Lahti-Nuuttila (studentka II roku studiów studiów magisterskich).
Organizatorami kongresu było Koło Naukowe Lituanistów LABAS (Uniwersytet Wrocławski) oraz Fundacja Pobliża (https://labaswroclaw.wordpress.com).
Nasza reprezentacja po pierwszym dniu obrad na koncercie w Starym Klasztorze.
14–15 maja 2019 gościliśmy kolejną edycję Wiosny Poezji!
W tym roku naszymi gośćmi byli litewscy poeci Eugenijus Ališanka, Daiva Molytė-Lukauskienė i Benediktas Januševičius, a także Sigitas Birgelis, koordynator Wiosny Poezji w Polsce.
Na początku tygodnia goście z Litwy odwiedzili Puńsk i Sejny, natomiast w Warszawie odbyły się dwa spotkania: we wtorek 14 maja – wieczór literacki Poezja pod kasztanowcami, ze względu na aurę przeniesiony do kwietnej sali 17 w budynku Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, a przed południem w środę 15 maja – Śniadanie na trawie w Łazienkach Królewskich (kawiarnia Niepodległa. Miejsce spotkań).
Spotkania moderowały Jūratė Čerškutė i Alicja Kosim (tłumaczenie konsekutywne: Agnieszka Rembiałkowska), wiersze czytano w litewsko-polskich duetach: autorzy – bałtyści (Paweł Brudzyński, Michał Chiliński, Paulina Ciucka, Dominika Jagiełka, Jonas Jankauskas, Aleksandra Kapczyńska, Nikołaj Korgol-Sowiński, Anna Krawczyk, Monika Kujawska, Alexandra Lahti Nuuttila, Zofia Mitan-Gawryszewska, Joanna Tabor, Paweł Wasilczyk). Tradycyjnie była z nami sarna Grażyna (w nowym wianku), po raz pierwszy – Chór Bałtystów, czyli Katarzyna Choroszucha, Alicja Kosim, Alexandra Lahti-Nuuttila, Joanna Tabor, które zaśpiewały Daliję i Tylus vakarėlis. Karmiliśmy się słowami, muzyką i kalorycznymi cytatami, wybranymi przez Zofię Mitan-Gawryszewską.
Kolejna Wiosna Poezji w Warszawie przyniosła kolejny almanaszek – wydany przez Zakład Bałtystyki, składany dłońmi bałtystów zbiorek z wierszami Eugenijusa Ališanki, Benediktasa Januševičiusa, Daivy Molytė-Lukauskienė, Sigitasa Birgelisa i Alexandry Lahti-Nuuttila oraz z ich niepublikowanymi dotąd polskimi przekładami (tłumacze: Paulina Ciucka, Olaf Głąbicki, Dominika Huczyńska, Anna Krawczyk, Agnieszka Rembiałkowska, Joanna Tabor). Okładkę almanaszku oraz plakat Wiosny Poezji w Warszawie w tym roku zaprojektowała Alexandra Lahti-Nuuttila.
Organizatorzy: Związek Pisarzy Litwy, Zakład Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego, Koło Naukowe Bałtystów UW.
Za pomoc w organizacji festiwalu serdecznie dziękujemy Ambasadzie Republiki Litewskiej w Warszawie.
Relacje filmowe: spotkania w Puńsku i w Sejnach, spotkania w Warszawie – poeci na Wydziale Polonistyki, wiersz Daivy Molytė
Relacja Moniki Kujawskiej na portalu punskas.pl: Poezijos pavasaris Varšuvoje
10 maja 2019 roku dr Inesa Szulska wzięła udział w Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Kobiety w historii, kulturze, literaturze i języku: Europa Środkowo-Wschodnia”, która odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim (referat pt. Refleksja o kobiecości w pracach pedagogicznych i dziełach literackich M. Pečkauskaitė-Šatrijos Ragany).
Organizatorzy: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej UW, Katedra Polonistyki Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego, Katedra Filologii Słowiańskiej Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego, Katedra Historyczno-Kulturowego Dziedzictwa Białorusi Republikańskiego Instytutu Wyższej Szkoły w Mińsku.
8 maja 2019 roku odwiedziła nas Minister Oświaty i Nauki Republiki Łotewskiej Pani Ilga Šuplinska.
Pani Minister Ilga Šuplinska – pierwsza z lewej – z wykładowcami z Zakładu Bałtystyki.
7 maja 2019 roku odbył się II Quiz Internetowy Towarzystwa Języka Litewskiego (Antroji internetinė Lietuvių kalbos draugijos viktorina). Z podchwytliwymi pytaniami dotyczącymi języka litewskiego dawniej i dziś zmagało się 541 osób. Wśród zwycięzców, jako jedyna uczestniczka z Polski, znalazła się Agnieszka Rembiałkowska, która udzieliła 23 poprawnych odpowiedzi na 25 pytań i tym samym zdobyła drugie miejsce. Kolejny quiz już za rok!
Organizator: Towarzystwo Języka Litewskiego (Lietuvių kalbos draugija), z okazji świętowanego na Litwie Dnia Języka, Książki i Przywrócenia Czcionki Łacińskiej (Spaudos atgavimo, kalbos ir knygos diena).
2 maja 2019 roku Instytut Kultury Litwy (Lietuvos kultūros institutas) ogłosił wyniki I etapu „Programu wspierania przekładów tekstów powstałych w języku litewskim na języki obce”. Pośród 23 tegorocznych przekładów próbnych wyróżniono 3 tłumaczenia absolwentek warszawskiej bałtystyki: P. Ciuckiej (M. Nastaravičius, wiersze z tomiku Bendratis; A. Kaziliūnaitė, wiersze z tomiku esu aptrupėjusios sienos) oraz I. Szulskiej (fragment powieści M. Pečkauskaitė-Šatrijos Ragany Sename dvare). Wśród tłumaczeń 17 książek, które uzyskały wsparcie tej litewskiej instytucji, znalazły się propozycje tłumaczeń dwóch bałtystek: I. Korybut-Daszkiewicz (S. Parulskis, Tamsa ir partneriai) i A. E. Rembiałkowskiej (B. Jonuškaitė, Maranta).
27 kwietnia 2019 roku odbył się Dzień Otwarty UW. W tym roku bałtyści podeszli do tematu z humorem i na naszym stoisku królowała stylistyka marynistyczna – przyciągaliśmy uwagę.
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji.
11 kwietnia 2019 roku wykład poświęcony obrazom Rygi w poezji łotewskiej wygłosiła dla nas prof. Māra Grudule z Uniwersytetu Łotewskiego w Rydze.
W dniach 11-13 kwietnia 2019 roku po raz czwarty w Gdańsku odbyły się Gdańskie Spotkania Literackie Odnalezione w tłumaczeniu (w tym roku z motywem przewodnim Podróż na Wschód). W czwartek 11 kwietnia w dwóch towarzyszących festiwalowi spotkaniach VERSOPOLIS uczestniczyła Agnė Žagrakalytė, litewska poetka i prozaiczka nominowana niedawno do finału VI edycji Nagrody Literackiej Europejski Poeta Wolności.
Na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego Agnė Žagrakalytė oraz tłumaczka Agnieszka Rembiałkowska wzięły udział w prowadzonym przez dr Paulinę Małochleb spotkaniu z serii Uniwersytet Poezji Europejskiej. Wieczorem w Starej Aptece w Gdańsku odbyła się Noc Poetycka Versopolis, podczas której wiersze w oryginale czytały Agnė Žagrakalytė, Hałyna Kruk (Ukraina), Mária Ferenčuhová (Słowacja), Ołena Husejnowa (Ukraina), Kholoud Charaf (Syria); oprawa muzyczna: Rafał Skonieczny.
Podczas festiwalu można było się zapoznać z trójjęzycznym wyborem wierszy Agnė Žagrakalytė pt. Briuselio eilėraščiai = Poems from Brussels = Wiersze z Brukseli (tłum. Agnieszka Rembiałkowska, Ada Valaitis), wydanym w serii Versopolis przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Program Gdańskich Spotkań Literackich Odnalezione w tłumaczeniu: http://odnalezionewtlumaczeniu.pl/owt-2019-gdansk/program/
W dniach 4-8 kwietnia 2019 roku gośćmi katedry były dr Inga Kaija oraz mgr Inga Laizāne z Uniwersytetu im. Stradiņša w Rydze. Wykłady gościnne poświęcone były narzędziom cyfrowym pomocnym w nauczaniu i uczeniu się języka łotewskiego jako obcego, lingwistyce korpusowej i jej wyzwaniom, tradycyjnym świętom łotewskim oraz kłopotliwym dla niejednego bałtysty długim i krótkim samogłoskom.
2 kwietnia 2019 roku w ramach spotkań Pracowni Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych odbyła się dyskusja pt.: „Zawiłe dzieje Polaków na Litwie i Łotwie” z udziałem dr Barbary Jundo-Kaliszewskiej, autorki książki „Zakładnicy Historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie” (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2019), oraz Marka Głuszki, autora publikacji „Polacy w Lipawie. Historia znana, nieznana, zapomniana” (Instytut POLONIKA, Warszawa 2018).
Spotkanie prowadziła dr Sandra Užule-Fons.
Więcej o autorach i ich publikacjach
W dniach 31 marca – 7 kwietnia 2019 roku dr Joanna Tabor przebywała na stażu badawczym w Wilnie (na Uniwersytecie Wileńskim i w Instytucie Litewskiej Literatury i Folkloru).
Staż stanowił część programu wizyt krótkoterminowych w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
28 marca 2019 roku w Centrum Dialogu Międzykulturowego Dom Mendelsohna w Olsztynie odbyło się Spotkanie z poezją litewską. Książki, poeci, tłumaczki.
Było to święto przekładu literackiego – zaprezentowano trzy wydane po polsku obszerne zbiory poezji litewskiej: Pokój bez wstępu=Uždraustas įeiti kambarys Nijolė Miliauskaitė (2017, Sejny: Pogranicze, przeł. Alina Kuzborska i Agnieszka Rembiałkowska, Stół góra ołtarna = Stalo kalnas Vladasa Braziūnasa (przeł. Agnieszka Rembiałkowska, 2018, Sejny: Pogranicze) oraz zastrzegam sobie prawo do milczenia Eugenijusa Ališanki (przeł. Paulina Ciucka, 2018, Poznań: WBPiCAK). Zbiór zastrzegam sobie prawo do milczenia to autorski wybór tłumaczki spośród wierszy z ostatnich czterech tomików poety, Pokój bez wstępu i Stół góra ołtarna to dwujęzyczne, pełne tomy poetyckie, zachowujące układ tekstów edycji oryginalnej. Wszystkie prezentowane w Olsztynie tomiki zawierają posłowia tłumaczek: Persefona codzienności A. Kuzborskiej, Postmodernista, ale P. Ciuckiej, Wstrząśnięty kalejdoskop i prawda mirażu A. Rembiałkowskiej. Spotkanie otworzyła Ewa Romanowska, dyrektorka Programu Transgranicznego Borussii oraz Study Tours to Poland, w rozmowie wzięli udział autorzy Eugenijus Ališanka i Vladas Braziūnas oraz tłumaczki Paulina Ciucka, Agnieszka Rembiałkowska i Alina Kuzborska (to właśnie dr Alina Kuzborska moderowała dyskusję).
Spotkanie było prowadzone w dwóch językach (z tłumaczeniem konsekutywnym), wiersze także czytano w litewsko-polskich duetach.
Organizatorzy: Alina Kuzborska, Fundacja Borussia Olsztyn (Ewa Romanowska, Kornelia Kurowska) i Litewski Instytut Kultury. Partner: Fundacja Pogranicze.
Fot. Alma Braziūnienė
15 i 18 marca 2019 roku mgr Paweł Brudzyński poprowadził zajęcia dla uczniów ostatnich klas Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Stupsku. Lekcja pierwsza była poświęcona dylematom związanym z wyborem ścieżki kształcenia i zawodu, uczestnicy drugiej nauczyli się podstawowych wyrażeń w egzotycznym języku litewskim.
Obie lekcje odbyły się w ramach programu zajęć gościnnych prowadzonych przez doktorantów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
W dniach 14–15 marca 2019 roku na Uniwersytecie w Lipawie (Łotwa) odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa “Current Issues in Research of Literature and Culture”. Polskich bałtystów reprezentowały dr Joanna Tabor, która wygłosiła referat “Lietuvių literatūros istorija pagal Ričardą Gavelį”, i doktorantka Zofia Mitan-Gawryszewska z referatem “Lyginamieji lenkų ir lietuvių šiuolaikinės literatūros tyrimai – problemos ir galimybės”.
10 marca 2019 roku w Wilnie odbyło się spotkanie warsztatowe uczestników międzynarodowego projektu badawczego The Baltic Verb: Grams, Categories, Domains, finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. Axel Holvoet. W warsztatach wziął udział mgr Paweł Brudzyński.
W dniach 28 stycznia – 1 lutego 2019 roku w Druskiennikach odbyły się kursy doskonalące dla nauczycieli z ośrodków lituanistycznych spoza Litwy. W kursach wzięli udział wykładowcy i doktoranci z Czech, Estonii, Finlandii, Gruzji, Łotwy, Niemiec, Polski, Rosji, Szwecji, Ukrainy oraz Węgier. Warszawską bałtystykę reprezentowali Agnieszka Rembiałkowska, Zofia Mitan-Gawryszewska i Lesław Góral.
Program kursów obejmował wykłady o litewskiej literaturze emigracyjnej (doc. dr Ž. Kolevinskienė, Tikro lietuvio neieškant: XXI amžiaus literatūros iššūkiai), dialektologii (prof. dr. R. Rinkauskienė, Lietuvių kalbos tarmės XXI amžiuje), mitologii (dr J. Macijauskaitė-Bonda, Lietuvių etiologinių ir mitologinių sakmių pasaulis) i o folklorze współczesnym (doc. dr L. Anglickienė Šiuolaikinio jaunimo folkloro tendencijos), ponadto szkolenia z metodyki nauczania języka, literatury, historii litewskiej (doc. dr Z. Nauckūnaitė, Mokomės pažinti kalbą ir rašyti, Mokomės klausyti ir išgirsti, Mokomės suprasti ir pasakoti; V. Janušauskienė, Literatūros archeologija; prof. dr. R. Ragauskienė, Žmogiškasis veiksnys istorijoje) oraz warsztaty z etnochoreografii (dr. G. Barkauskaitė). Dyskusje na temat bieżących problemów i przyszłości ośrodków lituanistycznych poza Litwą moderowała A. Kaškelevičienė. Podczas wycieczek krajoznawczych z solą i śniegiem w tle kursanci zapoznali się z historią sanatoriów i nowszymi inwestycjami druskiennickiego kurortu, zwiedzili muzeum we dworze w Lejpunach (Leipalingis), wzięli udział w warsztatach plastycznych w Studiu Soli (Druskos Studija) Taurasa Česnulevičiusa, a także podziwiali powoli topniejące w Parku Zdrojowym arcydzieła uczestników międzynarodowego Festiwalu Rzeźb Lodowych.
Organizator: Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie.
Kursy odbyły się w ramach międzynarodowego projektu „Wzmocnienie współpracy pomiędzy ośrodkami bałtystycznymi za granicą i instytucjami naukowymi na Litwie“ (finansowanie: Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej).
fot. A. Rembiałkowska
W dniach 18-20 stycznia 2019 roku w Szetejniach (Šeteniai), w centrum edukacyjnym wybudowanym w miejscu narodzin Czesława Miłosza, odbyło się seminarium naukowe poświęcone kulturze, literaturze, polityce, edukacji wyższej oraz translatoryce współczesnej Litwy (Mažasis VDU „Studentų Santaros“ studijų savaitgalis). W spotkaniu uczestniczyli studenci Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie oraz Uniwersytetu Wileńskiego. Nasz uniwersytet reprezentował doktorant Lesław Góral.
Organizator: stowarzyszenie „Studentų Santara“ na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie (we współpracy z federacją „Santara-Šviesa“).
Fot. Lesław Góral