KIEROWNICZKA KATEDRY
prof. dr hab. Jadwiga Linde-Usiekniewicz
e-mail: jlindeus@uw.edu.pl
Absolwentka studiów filologicznych o specjalności hispanistycznej. Od 1983 roku związana z Katedrą Językoznawstwa Ogólnego. Zajmuje się językoznawstwem ogólnym (teoretycznym). Doktorat (1990) dotyczył semantycznego opisu kategorii gramatycznych w językach romańskich i w języku polskim oraz ustalenia częściowego repertuaru takich kategorii w badanych językach. Tematem rozprawy habilitacyjnej był opis semantyki polskich określeń wymiarów w aparacie strukturalistycznej semantyki składnikowej. Stopień doktora habilitowanego uzyskała w roku 2001. Zajmowała się także nauczaniem języka polskiego jako obcego w środowisku polonijnym (Brazylia) oraz praktyczną i teoretyczną leksykografią, a w szczególności słownikiem polsko-angielskim i elektronicznymi edycjami słowników języka polskiego. W ostatnim dziesięcioleciu zajmowała się związkami między semantyką, składnią i strukturą tematyczno-rematyczną w językach naturalnych. Podsumowaniem tej tematyki jest monografia From Conflict Through Compromise to Collaboration: Semantics, Syntax and Information Structure in Natural Languages, która stała się podstawą nadania tytułu naukowego (2013). Obecnie zajmuje się między innymi językoznawstwem migowym.
KIEROWNICY ZAKŁADÓW
Zakład Bałtystyki
dr Joanna Tabor
e-mail: j.tabor@uw.edu.pl
Absolwentka warszawskiej bałtystyki, doktorantka, współpracownik, a obecnie pracownik Katedry na stanowisku adiunkta. Od października 2014 roku pełni obowiązki kierownika Zakładu Bałtystyki. Pracę doktorską pod tytułem „Jurgis Savickis a Witold Wojtkiewicz. Biografie – Twórczość – Recepcja” (pisaną pod kierownictwem prof. Andrzeja Z. Makowieckiego) obroniła w 2009 roku. Specjalizuje się w literaturze litewskiego modernizmu, a także we współczesnej litewskiej prozie. Przekłada z języka litewskiego teksty naukowe oraz literaturę piękną. Jest członkinią zarządu Stowarzyszenia Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa, należy też do Rady Fundacji Slawistycznej. W 2022 roku została odznaczona Krzyżem Rycerskim Orderu „Za zasługi dla Litwy”.
Na bałtystyce prowadzi zajęcia z historii literatury litewskiej, konwersatoria literaturoznawcze, seminaria magisterskie, a także warsztaty translatorskie i redaktorskie.
Zakład Językoznawstwa Ogólnego i Migowego
prof. ucz. dr hab. Paweł Rutkowski
e-mail: p.rutkowski@uw.edu.pl
Urodzony w 1978 r. Twórca i kierownik Pracowni Lingwistyki Migowej Uniwersytetu Warszawskiego. Językoznawca, badacz gramatyki polskiego języka migowego (PJM). Autor kilkudziesięciu prac z zakresu lingwistyki teoretycznej, w większości opublikowanych w wydawnictwach międzynarodowych. Beneficjent wielu nagród, stypendiów i grantów, m.in. przyznanych przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowe Centrum Nauki, Fundację Fulbrighta, Fundację Kościuszkowską, DAAD, tygodnik „Polityka”, Fundację im. Stefana Batorego i in. Odbywał staże naukowe w USA (Yale University, Wayne State University) oraz w wiodących ośrodkach europejskich (Oksford, Madryt, Poczdam). Członek Polskiej Rady Języka Migowego przy Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
Pracownicy Zakładu Bałtystyki
dr hab. Danuta Roszko
e-mail: d.roszko@uw.edu.pl
Językoznawca. Studiowała języki białoruski i rosyjski na Uniwersytecie Warszawskim oraz litewski na Uniwersytecie Wileńskim. W latach 1993–2016 pracownik Instytutu Slawistyki PAN. Prowadzi (/-ła) badania z zakresu (1) dialektologii (por. Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, gwara puńska), (2) teoretycznej konfrontacji językowej z językiem pośrednikiem (zagadnienia określoności-nieokreśloności, czasu, modalności imperceptywnej, hipotetycznej i konkluzywnej, por. Zagadnienia kwantyfikacyjne i modalne w litewskiej gwarze puńskiej (Na tle literackich języków polskiego i litewskiego), Funkcjonalne odpowiedniki litewskiego perfectum w litewskiej gwarze puńskiej i w języku polskim), (3) tożsamości językowej i kulturowej litewskiej mniejszości w Polsce, (4) inżynierii lingwistycznej (tagset gwary puńskiej, korpusy wielojęzyczne, pamięci tłumaczeniowe). Wykonawca grantów: Mondilex (7. Program Ramowy UE, 2008-2011), TestCV (projekt realizowany we współpracy z przedsiębiorcami, 2010-2011), Clarin-PL (2013-2016), Clarin-PL-2 (2016-2018, http://clarin-pl.eu/pl/strona-glowna/). Od października 2016 pracownik UW. Tłumacz przysięgły języka litewskiego.
dr hab. Inesa Szulska
e-mail: iszulska@uw.edu.pl
Pochodząca z Wileńszczyzny absolwentka filologii polskiej (magisterium 2002) i bałtyckiej (magisterium 2003) na Uniwersytecie Warszawskim. W r. 2003 podjęła studia doktoranckie w Zakładzie Pozytywizmu i Młodej Polski (obecnie Zakład Literatury i Kultury II Połowy XIX Wieku) Instytutu Literatury Polskiej UW. W r. 2009 obroniła rozprawę doktorską pt. „Litwa Józefa Ignacego Kraszewskiego”, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Ihnatowicz (wyróżnienie). Stopień doktora habilitowanego uzyskała w roku 2020 na podstawie cyklu artykułów powiązanego tematycznie „Obrazy litewskie” w literaturze polskiej drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Studia imagologiczno-recepcyjne.
Zajęcia dydaktyczne dla studentów polonistyki i bałtystyki prowadziła od r. 2003. Od r. 2009 asystent w Zakładzie Literatury i Kultury II Połowy XIX Wieku i Zakładzie Bałtystyki (Wydział Polonistyki UW), następnie adiunkt w Zakładzie Bałtystyki, kierownik Zakładu Bałtystyki w latach 2013-2014. Prowadziła zajęcia z historii literatury polskiej (po r. 1864) i litewskiej, lektorat j. litewskiego, translatorium z zakresu teorii i praktyki przekładu literackiego dla bałtystów, konwersatorium nt. polsko-litewskich związków kulturalnych po r. 1864, seminaria literaturoznawcze dla studentów I i II stopnia bałtystyki. W r. akad. 2022-2023 prowadzi wstęp do literaturoznawstwa (wykład), konwersatorium z historii literatury litewskiej, licencjackie seminarium literaturoznawcze, konwersatorium monograficzne literaturoznawcze 1 i 2, I i II rok II st./OGUN „Polsko-litewskie związki literackie i kulturalne w latach 1864-1939”. Doświadczenie pedagogiczne poza UW – nauczyciel j. litewskiego w Międzynarodowej Szkole Europejskiej w Warszawie (2009-2010).
Osiągnięcia i nagrody: laureatka II miejsca VIII Olimpiady Literatury i Języka Polskiego na Litwie (1997), laureatka II miejsca XXVII Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (Polska, 1997), stypendystka Rządu RP (1997-2002), Nagroda Prezesa Rady Ministrów RP za rozprawę doktorską (2010), realizatorka dwóch autorskich projektów badawczych z zakresu polsko-litewskich związków kulturowych w wieku XIX i na początku XX (2012-2014, Wydział Polonistyki UW), wyróżnienie Rektora UW (2020). Członkostwo w krajowych i międzynarodowych organizacjach naukowych: członkini Litewskiego Towarzystwa Literatury Porównawczej (Lietuvos lyginamosios literatūros asociacija) (od r. 2008), członkini Pracowni Literatury Modernizmu w Europie Środkowo-Wschodniej działającej w ramach Zakładu Literatury i Kultury II Połowy XIX Wieku (Wydział Polonistyki UW) (od r. 2009). Współpraca z krajowymi i międzynarodowymi czasopismami naukowymi: członkini rady redakcyjnej czasopisma „Prace Bałtystyczne” (KJOWPiB, Wydział Polonistyki UW; od r. 2013, redaktor t. 5), członkini rady redakcyjnej międzynarodowego czasopisma „Literatūra” (Uniwersytet Wileński, od r. 2017).
Obszar zainteresowań naukowych: historia literatury polskiej i litewskiej XIX w. – początku XX w., w tym badania komparatystyczne polsko-litewskich związków literackich i kulturalnych. Opublikowała monografię „Litwa Józefa Ignacego Kraszewskiego” (2011) oraz kilkadziesiąt artykułów naukowych i recenzji w tomach zbiorowych i czasopismach w Polsce i na Litwie. Zajmuje się także tłumaczeniami z j. litewskiego i rosyjskiego, tematycznie korespondującymi z profilem prowadzonej pracy badawczej (literatura piękna, literaturoznawstwo, historia sztuki).
dr Nijola Birgiel
e-mail: n.birgiel@uw.edu.pl
Nijola Birgiel w latach 1983–1988 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Ze specjalizacją lituanistyczną (późniejszą bałtystyką) jest związana od początku pracy zawodowej, najpierw w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego, później w Katedrze Filologii Bałtyckiej, a obecnie w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego, Wchodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki.
W roku 2001 obroniła rozprawę doktorską „Procesy interferencyjne w mowie dwujęzycznej społeczności litewskiej z Puńska i okolic na Suwalszczyźnie”, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Elżbiety Smułkowej. Wśród jej zainteresowań naukowych są kontakty językowe, pogranicza językowe i kulturowe, zwłaszcza pogranicze polsko-litewskie.
Prowadzi zajęcia kierunkowe z języka litewskiego dla studentów bałtystyki.
dr Paweł Brudzyński
e-mail: p.brudzynski@uw.edu.pl
Absolwent, doktorant i pracownik dydaktyczno-naukowy warszawskiej bałtystyki, językoznawca. W 2015 obronił pracę magisterską na temat trybu przypuszczającego w tłumaczeniu Biblii na język litewski autorstwa Samuela Chylińskiego. Obecnie bada kategorię strony w tłumaczeniach Biblii na języki bałtyckie z XVII wieku. Specjalizuje się w badaniach nad czasownikiem w bałtyckich starodrukach.
Na bałtystyce prowadzi zajęcia wstępu do językoznawstwa, konwersatoria językoznawcze i lektoraty języka litewskiego.
dr Justyna Prusinowska
e-mail: j.prusinowska@uw.edu.pl
Adiunkt na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Absolwentka filologii litewskiej na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza, gdzie w 2005 roku obroniła również rozprawę doktorską pt. „Wokół Romowe. Obraz pogańskiej świątyni pruskiej w literaturze łotewskiej, litewskiej, polskiej i Niemców bałtyckich”. Swoje badania naukowe poświęca przede wszystkim literaturze łotewskiej, a szczególnie odzwierciedlonym w niej zagadnieniom związanym z narodzinami narodu, tożsamością narodową, postkolonializmem. Nie mniej ważne jest dla niej literaturoznawstwo porównawcze polsko-łotewsko-litewskie, a ostatnio także poszukiwanie i analizowanie związków pomiędzy tekstami polsko-, łacińsko-, niemiecko- oraz łotewskojęzycznymi powstałymi w Inflantach i w Polsce w XVI–XVIII wieku. Ciekawi ją również wykorzystanie mitologii i folkloru Bałtów w literaturach europejskich oraz kwestia eposów mitologicznych. Na Uniwersytecie Warszawskim prowadzi ze studentami zajęcia z literatury łotewskiej (w tym również z literatury polsko-inflanckiej) od wieku XVI po współczesność.
Od 2006 roku należy do Towarzystwa Naukowego „Pruthenia” z siedzibą w Olsztynie.
Tłumaczy teksty naukowe z obu języków bałtyckich oraz literaturę piękną z języka łotewskiego.
dr Ana Romančuk (emerytowana)
e-mail: a.romancuk@uw.edu.pl
Absolwentka Wydziału Filologii Uniwersytetu Wileńskiego. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskała w 1994 roku w Instytucie Języka Litewskiego Uniwersytetu Witolda Wielkiego (tytuł rozprawy: „Kontakty onomastyczne w gwarach Gierwiat”), gdzie pracowała w latach 1983–1993. Z Katedrą związana jest od 1994, w latach 2009–2013 pełniła funkcję kierownika Zakładu Bałtystyki. Pod jej redakcją powstały dwa pierwsze tomy serii „Prace Bałtystyczne”. Przez wiele lat współpracowała ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Dla bałtystów prowadzi zajęcia (ćwiczenia, seminaria i proseminaria) z gramatyki opisowej języka litewskiego, gramatyki kontrastywnej polsko-litewskiej, dialektologii, a także lektoraty języka litewskiego. Zajmuje się również translatoryką.
Zainteresowania naukowe dr Any Romančuk obejmują asymilacyjne procesy językowe na terenach tzw. wysp języka litewskiego, także w zakresie onomastyki, onomastykę historyczna, morfologię w ujęciu kontrastywnym, leksykografię dialektalną.
Dr Ana Romančuk jest tłumaczem przysięgłym języka litewskiego.
mgr Irena Aleksa
e-mail: irenaaleksa@uw.edu.pl
Irena Aleksa jest absolwentką filologii litewskiej Uniwersytetu Wileńskiego (pracę magisterską pisała z dialektologii). Z Uniwersytetem Warszawskim związana jest od początku powstania filologii bałtyckiej. Prowadziła tu różne przedmioty lituanistyczne, a w tej chwili uczy studentów bałtystyki praktycznego języka litewskiego. Opiekuje się też praktykami studenckimi bałtystów oraz biblioteką Katedry.
Ma za sobą doświadczenie pracy poza UW: naukowej w PAN, pedagogicznej w szkole podstawowej i wieloletnie doświadczenie pracy społecznej.
Poza pracą na Uniwersytecie zajmuje się tłumaczeniem dokumentów oraz innych tekstów, interesuje się krajoznawstwem i folklorem.
mgr Zofia Mitan
e-mail: z.mitan@uw.edu.pl
Absolwentka bałtystyki i polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka stypendium im. K. Būgi w roku akademickim 2017/2018, uczestniczka kursów doskonalących dla wykładowców ośrodków bałtystycznych spoza Litwy. Od października 2021 r. pełni funkcję sekretarza Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki oraz zajmuje się koordynacją wyjazdów stypendialnych studentów bałtystyki. Współpracowała ze Szkołą Języków Wschodnich UW, w której prowadziła otwarte lektoraty języka litewskiego. Do jej zainteresowań naukowych należy współczesna literatura litewska.
Na bałtystyce prowadziła konwersatorium Wiedza o krajach bałtyckich oraz lektoraty języka litewskiego, obecnie uczy na I roku studiów licencjackich.
mgr Agnieszka Emilia Rembiałkowska
e-mail: a.rembialkowska@uw.edu.pl
Laureatka XXVIII Olimpiady Literatury i Języka Polskiego z lokatą II na szczeblu ogólnopolskim, finalistka Konkursu Mickiewiczowskiego (pod kierunkiem mgr. W. Rutkowskiego). W latach 1998–2004 zrealizowała na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego program jednolitych studiów magisterskich na kierunku filologia, specjalność filologia bałtycka (dyplom magistra filologii – 2005, praca magisterska pt. „Czasownik litewski w Katechizmie M. Daukszy z 1595 r.”, pod kierunkiem prof. dr. hab. W. Smoczyńskiego). W latach 2006-2010 studentka studiów doktoranckich na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (temat pracy doktorskiej przygotowywanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Axela Holvoeta: „Interpretacja składniowa luźnych celowników we współczesnym języku litewskim”). Częściowe wyniki badań prezentowała m.in. podczas międzynarodowych konferencji naukowych w Polsce, na Litwie i na Łotwie. Stypendystka stypendium im. K. Būgi w roku akademickim 2009/2010. Od 2004 r. uczestniczka międzynarodowych letnich szkół językoznawczych „Academiae Grammaticorum Salenses” w Sołach na Litwie; od 2007 r. uczestniczka polsko-litewskich i międzynarodowych seminariów translatorskich; od 2009 r. uczestniczka kursów doskonalących dla wykładowców ośrodków bałtystycznych spoza Litwy; uczestniczka kursów i szkoleń w ramach programu „Nowoczesny Uniwersytet”.
Od 2005 r. prowadzi na Uniwersytecie Warszawskim kursowe i otwarte lektoraty języka litewskiego (poz. A2, B1, B2), translatoria i konwersatoria; od 2010 r. pracownik etatowy Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki (w latach 2010–2012 sekretarz katedry, w latach 2006–2012 i od 2014/2015 koordynator ds. wyjazdów stypendialnych).
mgr Marta Wiślicka
e-mail: marta.wislicka@uw.edu.pl
Absolwentka Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku filologia bałtycka w zakresie specjalności językoznawczej (praca magisterska „Slawizacja litewskich nazw miejscowych z powiatów Sejny i Suwałki ” napisana pod kierunkiem dr A. Romančuk). W latach 2004-2008 słuchacz Studiów Doktoranckich prowadzonych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W roku akademickim 2007/2008 stypendystka Stypendium im. K. Būgi przyznawanego przez Ministerstwo Oświaty i Nauki Republiki Litewskiej. Od 2004 roku współpracownik dydaktyczny, a od 2013 roku pracownik etatowy Zakładu Bałtystyki – lektor języków bałtyckich i prowadząca praktyczne zajęcia translacyjne z języka łotewskiego. Od 2004 roku korektor tekstów w języku polskim i łotewskim publikowanych na łamach czasopisma „Prace Bałtystyczne”. Od 2012 do 2021 roku Sekretarz Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki. Tłumaczy z języka łotewskiego i litewskiego.
Współpracownicy dydaktyczni
dr Jūratė Čerškutė (literatura i kultura litewska)
e-mail: jurate.cerskute@gmail.com
mgr Bartosz Chmielewski (historia krajów bałtyckich)
e-mail: bartosz.chmielewski@uw.edu.pl
mgr Alicja Kitlasz (język łotewski)
e-mail: alicjakosim@uw.edu.pl
mgr Dominik Wilczewski (wiedza o regionie)
e-mail: d.j.wilczewski@gmail.com
Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Ogólnego i Migowego
https://www.plm.uw.edu.pl/ludzie/
Pracownia Leksykografii Polsko-Japońskiej
prof. dr hab. Romuald Huszcza
(emerytowany)
e-mail: rhuszczajp@yahoo.co.jp
Językoznawca ogólny, specjalizujący się przede wszystkim w lingwistyce wschodnioazjatyckiej i slawistycznej. Ukończył studia polonistyczne (1973) i japonistyczne (1975) na Uniwersytecie Warszawskim. Rozprawę doktorską poświęconą strukturze tematyczno-rematycznej, napisaną pod kierunkiem prof. Adama Weinsberga, obronił w roku 1981. Do jego głównych prac naukowych należą dwie monografie: Honoryfikatywność. Gramatyka, pragmatyka, typologia oraz Gramatykalizacje japońszczyzny, z których każda stała się podstawą dla kolejnych stopni naukowych: habilitacji (1997) i profesury. Jego artykuły skupiają się przede wszystkim na typologicznym opisie najważniejszych aspektów języków wschodnioazjatyckich, takich jak wielosystemowość i współsystemowość, kontakty międzyjęzykowe, grafemika. Znajomość badanego materiału pogłębiał podczas wyjazdów naukowych do licznych placówek badawczych, m.in. Uniwersytetu Tokijskiego, Uniwersytetu Tsukuba, Uniwersytetu w Yonsei, Academy of Korean Studies. Wykładał przedmioty językoznawcze, japonistyczne i koranistyczne na UW, UAM, UJ, a także na uniwersytetach w Japonii i Korei. W 2012 roku za swoje dokonania na rzecz rozwoju studiów japonistycznych oraz promowania wiedzy o Japonii w Polsce odebrał z rąk ambasadora Japonii Order Wschodzącego Słońca klasy Złote Promienie ze Wstęgą.
Pracownia Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych
dr Monika Michaliszyn
e-mail: m.michaliszyn@uw.edu.pl
Drogę zawodową zaczynała jako kierownik specjalizacji Międzynarodowe Związki Kulturowe Łotwa- Polska w Łotewskiej Akademii Kultury (ŁAK) w Rydze (w latach 1998-2003). W roku 2002 założyła pierwsze w krajach bałtyckich Centrum Informacji o Języku i Kulturze Polskiej, mające swoją siedzibę w ŁAK. W latach 2002–2003 pracowała jako tłumacz w Wydziale Ekonomicznym Ambasady RP w Rydze. Była także tłumaczem w oficjalnej delegacji Prezydent Łotwy V.V. Freibergi. W roku 2003 rozpoczęła pracę na Uniwersytecie Warszawskim: w Studium Europy Wschodniej oraz Katedrze Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki. W latach 2004–2005 pracowała w Katedrze Bałtologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Była autorem i koordynatorem największej imprezy promującej Łotwę i jej stolicę w Polsce – „Warszawskie Spotkania z Rygą”, jak również współorganizatorem konferencji o tematyce wschodnioeuropejskiej „Warsaw East European Conference”. Dzięki jej zaangażowaniu w Zakładzie Bałtystyki UW powstał Gabinet Letonistyczno- Lituanistyczny. Od września 2013 roku M. Michaliszyn kieruje powołaną na jej wniosek na Wydziale Polonistyki UW Pracownią Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych. Jest członkiem Bałtyckiego Zespołu Doradczego MSZ. Była współorganizatorem i moderatorem paneli: „Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w regionie Morza Bałtyckiego” (Instytut Wschodni) oraz „Jak ważne jest nasze morze?” (UW). W 2012 roku została przez Prezydenta Republiki Łotwy uhonorowana Krzyżem Uznania za wkład w rozwój polsko-łotewskich relacji naukowych oraz kulturalnych.
Zainteresowania badawcze dr M. Michaliszyn skupiają się na historii oraz kulturze Łotwy, relacjach Polski i Łotwy oraz pozostałych krajów bałtyckich, współczesnych problemach krajów bałtyckich, współpracy w obszarze Morza Bałtyckiego. Jest autorką artykułów naukowych z zakresu historii Łotwy, relacji polsko- łotewskich, także publikacji prasowych dotyczących aktualnych wydarzeń w krajach bałtyckich. Występuje w roli komentatora do wydarzeń na Łotwie, Litwie i w Estonii w środkach masowego przekazu. Na bałtystyce prowadzi zajęcia z literatury i kultury Łotwy (konwersatoria i seminaria), a także lektoraty języka łotewskiego.
Od października 2018 roku – na urlopie, w związku z pełnieniem obowiązków Ambasadora RP w Rydze.
Od grudnia 2019 roku – członkini Łotewskiej Akademii Nauk.