Kronika 2013

18 grudnia 2013 roku odbyła Wigilia Bałtystyczna, zorganizowana przez studentów II roku studiów I stopnia.

KN_2013_unnamed_5

KN_2013_unnamed
Bałtystyczne spotkanie wigilijne


11 grudnia 2013 roku w Ambasadzie Republiki Litewskiej w Warszawie miała miejsce prezentacja monografii dr. Gintautasa Surgailisa „Uchodźcy wojenni i żołnierze polscy internowani na Litwie podczas II wojny światowej” (2013), przekładu na j. polski dokonała dr O. Vaičiulytė-Romančuk. Spotkanie z udziałem autora poprowadziła dr K. Korzeniewska.

RECENZJA: T. Otocki, W gościnie u Litwinów, „Znad Wilii” 2013, nr 3 (55), s. 108-114.


dn. 5-6 grudnia 2013 roku w Wilnie odbyła się międzynarodowa interdyscyplinarna konferencja naukowa „XXI amžiaus tarmių tyrimai: geolingvistinė ir sociolingvistinė perspektyvos” (Badania gwar w XXI wieku: perspektywa geolingwistyczna i socjolingwistyczna), w której udział wzięli badacze z Czech, Litwy, Łotwy, Polski i Rosji. Warszawską bałtystykę reprezentowała dr Nijola Birgiel, która podczas obrad wygłosiła referat pt. „Tarmės ir bendrinės kalbos vartojimas – sociolingvistiniai aspektai (Punsko vyresniųjų klasių moksleivių pavyzdžiu) (Użycie gwary i języka ogólnonarodowego – aspekty socjolingwistyczne (na przykładzie uczniów starszych klas w Puńsku)). Organizator: Zakład Historii Języka i Dialektologii Instytutu Języka Litewskiego (Wilno, Litwa).


5 grudnia 2013 roku Pracownia Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki zaprosiła na pierwszy wykład inaugurujący działalność naukową. W ramach cyklu „Bałtowie dalecy i bliscy” wykład pt. „Łotewskie mity i instrumenty muzyczne” wygłosił wybitny etnomuzykolog, kompozytor i pracownik naukowy Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Łotwy profesor Valdis Muktupāvels.


4 grudnia 2013 roku odbyło się zebranie naukowe pracowników i doktorantów naszej Katedry. Profesor dr hab. Axel Holvoet wygłosił referat pt. „Medium jako domena semantyczna i kategoria językowa”.


W dn. 24 listopada – 1 grudnia 2013 roku w siedzibie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu odbyło się II Międzynarodowe Seminarium Translatorskie „TŁUMACZE BEZ GRANIC”.

W seminarium wzięli udział tłumacze wywodzący się z Polski, Litwy, Łotwy, Białorusi, Ukrainy, Rosji, Rumunii i Azerbejdżanu; ponadto poeci i pisarze, badacze i krytycy literatury, działacze kulturalni. Program 8-dniowego seminarium obejmował 12 kilkugodzinnych modułów warsztatowo-wykładowych, 8 spotkań autorskich (w tym prezentacje 3 książek niedawno wydanych i 2 książek przygotowywanych do druku), 2 koncerty, wernisaż wystawy fotografii oraz wycieczkę po Ossolineum.

Wykłady wygłosili m.in. dr Adam Pomorski (prezes polskiego PEN Clubu), dr hab. Magdalena Heydel (pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. nacz. „Przekładańca”, kierownik Podyplomowych Studiów dla Tłumaczy Literatury przy Katedrze UNESCO do Badań nad Przekładem Uniwersytetu Jagiellońskiego), dr hab. Jerzy Jarniewicz (wykładowca literatury na Uniwersytecie Łódzkim, członek kolegium redakcyjnego „Literatury na Świecie” i „Tygla Kultury”), Grzegorz Gauden (dyrektor Instytutu Książki).

Podczas zajęć warsztatowych (moderatorzy: Adam Pomorski, Rasa Rimickaitė, Andrej Chadanowicz, Lawon Barszczeuski, Ołeksandr Bojczenko) omawiano białoruskie przekłady utworów J. Korczaka, S. Wyspiańskiego („Wesele”) i A. Fredry („Zemsta”), ukraińskie i białoruskie przekłady wierszy W. Szymborskiej, ukraińskie przekłady utworów T. Borowskiego, wierszy D. Vogel i A. Kamińskiej, prozy D. Odiji, polskie przekłady prozy A. Łukaszuka, A. Bacharewicza, T. Malewczuk, M. Ibragimbekowa, polskie i białoruskie przekłady wierszy T. Venclovy i E. Ališanki, polskie przekłady wierszy A. Žukauskasa, V. Rubavičiusa, K. Platelisa, K. Binkisa. Opowiedziano o antologii poezji polskiej w przekładzie na język azerski (utwory W. Szymborskiej, Z. Herberta, S. Różewicza, Cz. Miłosza). Wiersze w dwugłosie ukraińsko-białoruskim czytali Andrij Ljubka i Siarhiej Pryłucki. Swoistym podsumowaniem zajęć praktycznych był „wieczór tłumaczy”.

W ramach cyklu spotkań autorskich odbyły się następujące spotkania: 25 listopada – spotkanie z Oksaną Zabużko, Izą Chruślińską i Olgą Tokarczuk (prow. M. Nocuń; prezentacja książki „Ukraiński palimpsest”); 27 listopada – spotkanie z Tomasem Venclovą (prow. R. Rimickaitė, wiersze T. Venclovy w przekładach A. Kuzborskiej i A. Pomorskiego) oraz panel dyskusyjny z Adamem Pomorskim, Ołeksandrem Bojczenką i Serhijem Żadanem (prezentacja antologii polskich przekładów nowoczesnej poezji ukraińskiej „In memoriam. Poezja ukraińska od Łesi Ukrainki do Bohdana-Ihora Antonycza“ – w przygotowaniu); 28 listopada – wieczór autorski Serhija Żadana i Andreja Chadanowicza (prow. A. Pomorski; wiersze w oryginale i w przekładach A. Pomorskiego), 29 listopada – spotkanie z Herkusem Kunčiusem (prow. R. Rimickaitė; prezentacja powieści „Lietuvis Vilniuje“, wydanie polskie – w przygotowaniu) oraz spotkanie z Olgą Tokarczuk i jej tłumaczkami Milicą Markić (serbski) i Maryną Szodą (białoruski); 30 listopada – panel dyskusyjny z udziałem Andrija Sawenetsa, Ołeksandra Butsenki, Ołeksandra Bojczenki, Andrija Ljubki (prow. P. Laufer; prezentacja „Raportu o stanie kultury ukraińskiej“) oraz spotkanie z Markiem Radziwonem (prow. P. Mitzner, prezentacja książki „Wstyd było milczeć. Świadectwa radzieckich dysydentów“).

Podczas wycieczki po Ossolineum uczestnicy seminarium zapoznali się z historią i zbiorami Zakładu Narodowego im. Ossolińskich; o działalności Zakładu dawniej i obecnie opowiadał jego dyrektor dr Adolf Juzwenko.

28 listopada w Synagodze Pod Białym Bocianem została otwarta wystawa fotograficzna „Kadisz dla litewskich drewnianych synagog“ (przygotowana we współpracy z Fundacją Bente Kahan i Ambasadą Republiki Litewskiej w Polsce), następnie uroczyście zapalono świece chanukowe.

Seminarium rozpoczęło się i zakończyło muzycznie: 24 listopada odbył się inauguracyjny recital Dominiki Świątek; 1 grudnia, po uroczystym wręczeniu dyplomów, odbył się finałowy koncert pieśni łemkowskich, rosyjskich i ukraińskich w wykonaniu Julii Doszny (śpiew) i Mirosława Bogonia (akordeon).

Intensywnej pracy translatorskiej towarzyszyło szczególne uwrażliwienie na docierające do Wrocławia dramatyczne wiadomości z Europy. W związku z wydarzeniami na kijowskim Majdanie 28 listopada w Refektarzu Ossolineum publicznie odczytano tekst „Do ukraińskiego PEN Clubu. List PEN Clubów Białorusi, Litwy i Polski“. 30 listopada uczestnicy seminarium minutą ciszy uczcili pamięć zmarłej poprzedniego dnia w Paryżu Natalii Gorbaniewskiej, rosyjskiej poetki, dysydentki, tłumaczki literatury polskiej.

Warszawską bałtystykę reprezentowali wykładowcy (Małgorzata Gierałtowska i Agnieszka Rembiałkowska), doktoranci (Joanna Bożeńska, Emilia Pomiankiewicz, Agnieszka Smarzewska) i absolwenci (Paulina Ciucka, Alicja Jankowska, Michał Piątkowski). Małgorzata Gierałtowska i Agnieszka Rembiałkowska przygotowały do omówienia na warsztatach przekłady wierszy A. Žukauskasa, Paulina Ciucka – E. Ališanki, Agnieszka Smarzewska – V. Rubavičiusa, Joanna Bożeńska i Emilia Pomiankiewicz – K. Platelisa, Alicja Jankowska – K. Binkisa. Podczas „wieczoru tłumaczy” Paulina Ciucka, Małgorzata Gierałtowska i Agnieszka Rembiałkowska prezentowały swoje przekłady wierszy E. Ališanki, H. Radauskasa, S. Gedy i J. Liniauskasa, a podczas spotkania autorskiego z H. Kunčiusem Michał Piątkowski odczytał fragment przetłumaczonej przez siebie powieści H. Kunčiusa pt. „Litwin w Wilnie“ (książka ma ukazać się na rynku polskim w 2014 r.).

Organizatorzy seminarium: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu; współorganizatorzy – PEN Club, Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku, Ośrodek „Pogranicze” w Sejnach. Dyrektor seminarium: Adam Pomorski, inicjatorka rozszerzenia problematyki seminarium o wątek litewski: Rasa Rimickaitė, attaché kultury Ambasady Republiki Litewskiej w Polsce.

KN_2013_Zdjecie013
Od lewej: Rasa Rimickaitė (attaché kultury Ambasady Republiki Litewskiej w Polsce), Herkus Kunčius (litewski pisarz), Michał Piątkowski (bałtysta, tłumacz powieści H. Kunčiusa „Lietuvis Vilniuje“ na j. polski)

Echa: zdjęcia z 30 listopada:  fundacjaopenculture.org


22 listopada 2013 roku na Uniwersytecie Warszawskim odbyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Poznajmy się bliżej – Susipažinkime iš arčiau: Strategia rozwoju państw Morza Bałtyckiego”. W gronie oficjalnych gości i przedstawicieli Uniwersytetu Warszawskiego znaleźli się: prof. dr hab. Wojciech Jakubowski (przedstawiciel władz rektorskich UW, Kierownik Zakładu Najnowszej Historii Politycznej Instytutu Nauk Politycznych Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), prof. dr hab. Konstanty Adam Wojtaszczyk (Dyrektor Instytutu Europeistyki, Uniwersytet Warszawski), JE Loreta Zakarevičienė (ambasador Republiki Litewskiej w Polsce), Tomasz Jędrzejczak (sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP), prof. dr hab. Ramūnas Vilpišauskas (Dyrektor Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych, Uniwersytet Wileński). W konferencji w charakterze prelegentów udział wzięli naukowcy i eksperci z Uniwersytetu w Tallinnie (Estonia), Łotewskiego Uniwersytetu (Łotwa), Uniwersytetu Warszawskiego (Polska), Uniwersytetu Wileńskiego (Litwa), Bałtyckiego Federalnego Uniwersytetu im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie (Rosja), Uniwersytet im. Ernsta Moritza Arndta w Greifswaldzie (Niemcy), Uniwersytet Humboldta w Berlinie (Niemcy), natomiast w gronie słuchaczy byli studenci z Polski, Litwy, Łotwy, Niemiec, Rosji i Estonii.

Organizatorzy: Koło Młodych Dyplomatów Uniwersytetu Warszawskiego (koordynator przedsięwzięcia – studentka bałtystyki III roku studiów I stopnia lic. Dorota Tryk), Instytut Europeistyki Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.


21 listopada 2013 roku wykładowcy i studenci bałtystyki wzięli udział w otwarciu wystawy „Poetyckie dokumenty” („Poetiniai dokumentai”, „Poetische Dokumente”, „Poetic Documents”), które odbyło się w Litewskim Centrum przy Ambasadzie Republiki Litewskiej w Warszawie.

Wystawa powstała w związku z objęciem przez Litwę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej (inicjator: Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej, kuratorzy: Ieva Mazūraitė-Novickienė, Eugenijus Ališanka) i jest „wystawą wędrującą”: po raz pierwszy udostępniono ją zwiedzającym 27 lutego 2013 r. w Wilnie, a od 1 lipca 2013 r. mają okazję zapoznać się z nią mieszkańcy Berlina, Glasgow, Warszawy i Salzburga.

Kolekcja ok. 100 fotografii i 25 wierszy wraz z dopełniającymi ją filmami stanowi „poetycką dokumentację” prawie 90 lat najnowszej historii Litwy. Fotografie prezentowane są w 5 działach (przyroda, czowiek, miasto, czas, pamięć), a poezja – w oryginale i w języku kraju goszczącego wystawę. Podczas warszawskiego wernisażu wiersze litewskie w przekładzie Adama Pomorskiego deklamowała aktorka Teatru Wielkiego Viktorija Gorodeckaja (Wiktoria Gorodecka).

Organizator: Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce. Prowadzenie spotkania (i recytacja wiersza K. Binkisa) – attaché ds. kultury Rasa Rimickaitė.

Katalog wystawy:
http://static.eu2013.lt/uploads/documents/PDF_dokumentai/catalogue_poetic_documents.pdf


W dn. 14-15 listopada 2013 roku dr Konrad Niciński wziął udział w ogólnopolskiej konferencji naukowej „Dynamika Wacława Berenta – odsłanianie kolejnych warstw: przestrzeń, język, postaci”, która odbyła się w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie. Prelegent wygłosił referat pt. „O Polsce szukającej nowego kształtu i pisarstwie historycznym szukającym nowej formy. Opowieści biograficzne Wacława Berenta i Termopile polskie Tadeusza Micińskiego”. Organizator: Instytut Badań Literackich PAN (Warszawa).


W dn. 13-22 listopada 2013 roku gościem Zakładu Bałtystyki (KJOWPiB) była dr Ramunė Bleizgienė, pracownik naukowy Zakładu Literatury Nowszej Instytutu Literatury Litewskiej i Folkloru w Wilnie. W ramach cyklu „Lekcje mistrzów litewskich – badaczy literatury: konteksty literackie i kulturowe XIX w. – początku XXI w.” – „Lietuvių literatūrologų meistriškumo pamokos: XIX–XXI a. pradžios literatūros ir kultūros kontekstai” prelegentka wygłosiła dla naszych studentów i wykładowców wykłady w języku litewskim: „Moterų kelias į viešumą (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia)” (Droga kobiet do przestrzeni publicznej (koniec XIX – początek XX w.), „Ar tikrai Žemaitė buvo rašytoja?” (Czy naprawdę Žemaitė była pisarką?), „Liga lietuviško tautinio atgimimo vaizduotėje: J. Biliūno atvejis” (Choroba w wyobraźni litewskiego odrodzenia narodowego: przypadek J. Biliūnasa). Podczas wykładów dr Ramunė Bleizgienė przedstawiła sylwetki wybranych twórców literatury litewskiej drugiej połowy XIX wieku i początku XX w. na tle przemian społecznych i kulturowych epoki. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego programu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) (VP1-2.2-ŠMM-08-V-02-005) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.

KN_2013_WP_000576A
Dr R. Bleizgienė podczas wykładu dla bałtystów 


W dn. 7-12 listopada 2013 roku dr Inesa Szulska przeprowadziła kwerendę biblioteczną w Wilnie, stanowiącą część autorskiego tematu badawczego „Wobec powstania 1863 roku, wobec polskiej odmiany pozytywizmu. Wybrane problemy z historii litewsko-polskich związków literackich w drugiej połowie XIX wieku” realizowanego w ramach konkursu na prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich na Wydziale Polonistyki UW. 9 listopada jako prelegentka wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej Funkcjonowanie języków i literatur na Litwie. Polsko-litewskie związki naukowe i kulturowe – Kalbų ir literatūrų funkcionavimas Lietuvoje. Lenkų-lietuvių moksliniai ir kultūriniai ryšiai (temat wystąpienia „Od czytelniczki po polemistę. XIX-wieczna literatura polska w ocenie Mariji Pečkauskaitė (Šatrijos Ragany)”). Miejsce: Uniwersytet Wileński, Wilno (Litwa). Organizatorzy: Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego.


19 października 2013 roku bałtyści obejrzeli dwa spektakle wileńskiego teatru „Atviras Ratas“: Kraina deszczu. Biografie improwizowane (Lietaus žemė. Biografinės improvizacijos), reżyseria – Aidas Giniotis, scenariusz tłum. z j. litewskiego bałtystka mgr M. Gierałtowska Ucieczka do Akropolu (Pabėgimas į Akropolį), reżyseria – Aidas Giniotis, scenariusz na podstawie sztuki Marii Korenkaitė, tłum. z j. litewskiego mgr M. Gierałtowska. Spektakle wystawiono w Teatrze Polskim w ramach warszawskiego Eye on Culture Festival.


17 października 2013 roku dr Inesa Szulska wzięła udział w ogólnopolskiej konferencji naukowej „Powstanie Styczniowe w literaturze i sztuce”, która odbyła się w Muzeum Niepodległości w Warszawie. Prelegentka wygłosiła referat „Echa powstańczego cyklu Artura Grottgera „Lithuania” w literaturze polskiej i litewskiej drugiej połowy XIX wieku (na wybranych przykładach)”. Organizatorzy: Stowarzyszenie im. Stefana Żeromskiego, Muzeum Niepodległości w Warszawie.


16 października 2013 roku w Ambasadzie Republiki Litewskiej w Warszawie odbyło się międzynarodowe spotkanie „Litewskie Pomorze zaprasza” z udziałem J. E. Pani Ambasador Lorety Zakarevičienė, na które przybyli przedstawiciele litewskich i polskich biur podróży, centrów informacji turystycznej, ośrodków wypoczynkowych, w tym hoteli i samorządów Kłajpedy, Połągi, Neryngi, Kretyngi i Szyłokarczmy. Turystyczne walory regionu „Małej Litwy” zaprezentował pracownik Zakładu Bałtystyki mgr Bartłomiej Kowal. W spotkaniu wzięła udział także dr Mirijana Kozak. Organizator: Ambasada Republiki Litewskiej w Warszawie.

www.globtroter.info/osrodki/1821-litewskie-pomorze-zaprasza


W dn. 7-23 października 2013 roku gościem Zakładu Bałtystyki (KJOWPiB) była doc. dr Audinga Peluritytė-Tikuišienė, pracownik naukowy Katedry Literatury Litewskiej Wydziału Filologii Uniwersytetu Wileńskiego. W ramach cyklu „Lekcje mistrzów litewskich – badaczy literatury: konteksty literackie i kulturowe XIX w. – początku XXI w.” – „Lietuvių literatūrologų meistriškumo pamokos: XIX–XXI a. pradžios literatūros ir kultūros kontekstai” prelegentka wygłosiła dla naszych studentów i wykładowców 4 wykłady w języku litewskim: „Lietuvių literatūra nepriklausomybės akivaizdoje: literatūros autoritetų ir aukų pervertinimas (J. Baltušis, E. Mieželaitis, Just. Marcinkevičius, A. Kalanavičius, R. Burokas)” (Literatura litewska w obliczu niepodległości: przewartościowanie literackich autorytetów i ofiar (J. Baltušis, E. Mieželaitis, Just. Marcinkevičius, A. Kalanavičius, R. Burokas)), „Vyresnioji karta, atsiskleidusi ir įsitvirtinusi po nepriklausomybės: B. Pūkelevičiūtė ir L. Gutauskas” (B. Pūkelevičiūtė ir L. Gutauskas: starsze pokolenie, którego rozwój i dojrzałość pisarska przypadają na okres po zdobyciu niepodległości), „Totalitarinės sistemos refleksija šiuolaikinėje lietuvių literatūroje: R. Gavelis ir J. Kunčinas” (Refleksja nad systemem totalitarnym we współczesnej literaturze litewskiej: R. Gavelis i J. Kunčinas), „Lietuvių poezijos elitas: N. Miliauskaitė ir D. Kajokas” (N. Miliauskaitė i D. Kajokas: elita litewskiej poezji). Podczas wykładów doc. dr Audinga Peluritytė-Tikuišienė ciekawie omówiła dorobek najbardziej reprezentatywnych twórców literatury litewskiej ostatnich dziesięcioleci wieku XX i początku XXI w. na szerszym tle przemian politycznych i społecznych, jakie zaszły w Republice Litewskiej po uzyskaniu niepodległości. Tłumaczki: doktorantki KJOWPiB mgr M. Stępkowska-Kwiecień, mgr J. Bożeńska, mgr E. Pomiankiewicz i dr I. Szulska. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego programu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) (VP1-2.2-ŠMM-08-V-02-005) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Doc. dr A. Peluritytė-Tikuišienė podczas wykładu dla bałtystów


W dn. 11-14 października 2013 roku studenci bałtystyki obejrzeli film Hazardzista (Lošėjas) w reżyserii Ignasa Jonynasa (Litwa, Łotwa) zaprezentowany w ramach 29. Warszawskiego Festiwalu Filmowego (film uzyskał Specjalną Nagrodę Jury).


1 października 2013 roku w ramach struktury organizacyjnej Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki przez Dziekana Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego prof. dr. hab. Zbigniewa Grenia powołana została Pracownia Polsko-Bałtyckich Kontaktów Kulturowych. Funkcję Kierownika Pracowni objęła dr Monika Michaliszyn.

Celem działalności nowo powstałej jednostki jest badanie szeroko rozumianych kontaktów kulturalnych i naukowych Polski z krajami bałtyckimi, ze szczególnym uwzględnieniem Łotwy oraz Estonii, jako zjawisk słabiej obecnych w obiegu naukowym. W zakres działalności Pracowni wchodzić będą między innymi badania nad kontaktami wybitnych osobistości świata nauki i kultury z Polski i krajów bałtyckich, nad historią kontaktów tych krajów, także nad wydarzeniami będącymi wspólnym doświadczeniem regionu. Innym przedmiotem badań będą losy, kultura oraz dzieje mniejszości polskiej w krajach bałtyckich oraz ich miejsce w życiu społecznym i kulturalnym Litwy, Łotwy i Estonii w czasach współczesnych oraz zagadnienie historycznej obecności Polski w regionie bałtyckim. Ważnym aspektem działalności Pracowni będzie także organizowanie przedsięwzięć upowszechniających wiedzę na temat dorobku kulturalnego krajów bałtyckich w formie publikacji naukowych i popularnonaukowych, konferencji, a także imprez kulturalnych i wymiany osobowej. Przewidziana jest także realizacja wspólnych przedsięwzięć polsko-bałtyckich.

Chęć współpracy z nowo utworzoną pracownią wyrazili wybitni naukowcy z Łotwy – prof. Ēriks Jēkabsons, prof. Valdis Muktupāvels, prof. Vita Zelče i Estonii – prof. Andreas Kasekamp, jak również Stanów Zjednoczonych Ameryki – prof. Andrejs Plakans i Polski – prof. dr hab. Jacek Kolbuszewski.


30 września 2013 roku odbyło się spotkanie inauguracyjne ze studentami I roku studiów I stopnia na kierunku filologia bałtycka.


30 września 2013 roku w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Tłumacza mgr Małgorzata Gierałtowska przeprowadziła cykl lekcji pt. Raz elegia, raz hip-hop, czyli jak tłumacz trzyma styl, poświęconych warsztatowi tłumacza literatury pięknej, z uczniami klasy humanistycznej LO im. K. I. Gałczyńskiego w Otwocku. Podczas lekcji uczniowie wysłuchali syntetycznej charakterystyki literatury litewskiej, poznali elementy struktury tekstu poetyckiego oraz zasady i techniki ich przekładu. Materiał egzemplifikacyjny dla analizy tłumaczenia artystycznego stanowiły wybrane wiersze z literatury angielskiej oraz litewskiej (m. in.: Edwarda, lorda Herberta of Cherbury w przekładzie S. Barańczaka oraz Henrikasa Radauskasa i Liūnė Sutemy w przekładzie M. Gierałtowskiej). Na prośbę uczniów zaplanowano kolejną lekcję. Organizatorzy: EUNIC Warszawa, Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce, Teatr Polski w Warszawie, Ambasada Królestwa Niederlandów, Ambasada Republiki Litewskiej w Warszawie, Austriackie Forum Kultury w Warszawie, British Council, Bułgarski Instytut Kultury, Duński Instytut Kultury, Goethe-Institut, Instituto Camões, Rumuński Instytut Kultury, Szwajcarska Fundacja dla Kultury Pro Helvetia, Węgierski Instytut Kultury, Żydowski Instytut Historyczny, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury.


29 września 2013 roku w ramach warszawskiego XVII Festiwalu Nauki odbyło się spotkanie weekendowe „Bohaterowie wspólnej walki – pamięć o powstaniu 1863 roku na Łotwie (Latgalii) w kulturze polskiej i łotewskiej”. Prowadząca dr Monika Michaliszyn wygłosiła wykład o Latgalii i przebiegu działań zbrojnych w 1863 r. w tym regionie Łotwy, natomiast studenci bałtystyki z powodzeniem przywołali wspomnienia bohaterów pamiętnych wydarzeń sugestywnie odgrywając wybrane sceny z „Dramatu bez nazwy” Ludwiki Plater (sztuki poświęconej pamięci Leona Platera, właściciela Krasławia, przywódcy oddziału powstańczego straconego na stokach twierdzy w Dyneburgu). W spotkaniu udział wzięli słuchacze w różnym wieku (od licealistów po osoby starsze). Zespół przygotowujący spotkanie festiwalowe: prowadząca wykład – dr Monika Michaliszyn, przygotowujące zespół teatralny: dr Monika Michaliszyn, doktorantka mgr Zuzanna Pawlak, studenci bałtystyki różnych roczników: Lesław Góral, Marta Marchlewska, Cezary Milewski, Paulina Przychodzeń. Prace nad przedstawieniem konsultowała Anna Kasprzycka reżyser teatru amatorskiego” Poniedziałek”.

KN_2013_image_Plater_zdjecie_1
Po prawej: C. Milewski (w roli Jana Platera), Olga Kulesza (działaczka organizacji pozarządowych; jako matka Leona Platera), Marta Marchlewska (w roli siostry Leona Platera – Ludwiki)

KN_2013_image_Plater_zdjecie_2
C. Milewski i L. Góral podczas inscenizacji „Dramatu bez nazwy” L. Plater


28 września 2013 roku w ramach warszawskiego XVII Festiwalu Nauki odbyło się spotkanie weekendowe, podczas którego dr Inesa Szulska przedstawiła wykład „Bohaterowie wspólnej walki – pamięć o powstaniu 1863 roku na Litwie w kulturze polskiej i litewskiej” (omówione zostały: historia działań powstańczych na ziemiach litewsko-białoruskich, losy wybranych uczestników i ofiar tego zrywu, formy jego upamiętnienia na przestrzeni ostatnich 150-ciu lat, motywy powstańcze w literaturze, malarstwie i rzeźbie po stronie polskiej i litewskiej). Po spotkaniu, w którym udział wzięli słuchacze w różnym wieku (od licealistów po osoby starsze), odbyła się żywa dyskusja o ocenach powstania 1863 r. na Litwie przez kolejne pokolenia Polaków, Litwinów i Białorusinów, formach upamiętnienia tego wydarzenia i różnych wymiarach bohaterstwa indywidualnego i zbiorowego. W gronie uczestników spotkania była prawnuczka A. Grużewskiego, dowódcy partii powstańczej w powiecie poniewieskim, poległego w bitwie pod Birżami 7 maja 1863 r. i jego żony, która przejęła dowodzenie oddziałem po śmierci męża. Prowadząca – dr I. Szulska, opracowanie ulotki – mgr M. Grzybowska.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Dr I. Szulska podczas wykładu „Bohaterowie wspólnej walki – pamięć o powstaniu 1863 roku na Litwie w kulturze polskiej i litewskiej”

Ulotka „Bohaterowie wspólnej walki – pamięć o powstaniu 1863 roku na Litwie w kulturze polskiej i litewskiej”


W dn. 27-28 września 2013 roku w Tartu (Estonia) odbyła się I Bałtystyczna Międzynarodowa Studencka Konferencja Naukowa „Bridges in the Baltics”, podczas której warszawską bałtystykę reprezentowała nasza doktorantka II roku mgr Agnieszka Smarzewska. Prelegentka wygłosiła referat w j. angielskim „A chocolate story. The meaning of Laima’s brand in Latvian culture” („Historia o czekoladzie. Recepcja znaku towarowego Laima w kulturze łotewskiej”). W konferencji udział wzięli studenci i doktoranci z Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Rosji, Węgier i Finlandii. Organizatorzy: Uniwersytet w Tartu (Estonia), Agencja Języka Łotewskiego (Łotwa).

http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/agnieszka-smarzewska-historia-o-czekoladzie


26 września 2013 roku dr Inesa Szulska wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej „Przemiany formuły emancypacji kobiet od XVIII wieku do XX-lecia międzywojennego” w Białymstoku, podczas której wygłosiła referat „Litewskie pisarki przełomu XIX i XX wieku wobec polskich dziewiętnastowiecznych formuł emancypacji (na wybranych przykładach)”. Organizatorzy: Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski, Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód”, Katedra Polonistyki Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki w Kijowie.


W dn. 16-20 września 2013 roku pracownicy Zakładu Bałtystyki mgr Małgorzata Gierałtowska, mgr Bartłomiej Kowal i mgr Agnieszka Rembiałkowska wzięli udział w kursie podniesienia kwalifikacji dla wykładowców ośrodków lituanistycznych (bałtystycznych) spoza Litwy. Zajęcia odbywały się w Oniksztach (Anykščiai, Litwa). W kursie uczestniczyli przedstawiciele ośrodków lituanistycznych z Czech, Estonii, Finlandii, Litwy, Niemiec, Polski, Węgier i Włoch.

Podczas uroczystej inauguracji kursu, w której wzięli udział m.in. dziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wileńskiego doc. Antanas Smetona, koordynator ds. projektów tegoż wydziału dr Audrius Valotka i przedstawicielki Ministerstwa Oświaty i Nauki Republiki Litewskiej (m.in. Daiva Žemgulienė), doc. Loreta Vilkienė z Katedry Studiów Lituanistycznych Uniwersytetu Wileńskiego podsumowała dotychczasowe wspólne osiągnięcia w ramach międzynarodowego projektu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė”. Temat wymiany doświadczeń dydaktycznych i organizacyjnych między ośrodkami lituanistycznymi w Europie oraz perspektyw rozwoju tych ośrodków powracał następnie podczas zajęć konwersatoryjnych.

Program kursów obejmował wykłady prof. Bonifacasa Stundži (hipotezy dotyczące dziedzictwa Selów, Zemgalów i Jadźwingów w gwarach auksztockich; A. Baranauskas, K. Būga i V. Mažiulis jako wybitni językoznawcy wywodzący się z Auksztoty), Žilvinasa Kačiuški (dzieje Litwy w kontekście dziejów Europy – najważniejsze wydarzenia i procesy; etiudy z dziejów Auksztoty), prof. Vytautasa Kardelisa (klasyfikacja i charakterystyka gwar wschodnioauksztockich; geneza i rozwój wysp języka litewskiego), doc. Brigity Speičytė (kultura lokalna – „kultura przyrodzona“ – w twórczości A. Baranauskasa; krajobraz poetycki A. Baranauskasa jako tekst pamięci) i dr Rūty Žarskienė (dziedzictwo muzyczne Auksztoty: pieśni i instrumenty muzyczne).

W ramach wycieczek edukacyjnych uczestnicy kursu zwiedzili m.in. muzea i zabytki Onikszt (m.in. kościół w Oniksztach, dom-muzeum A. Baranauskasa i A. Vienuolisa) i ich okolic (grodzisko Šeimyniškėliai – Voruta, Puntukas) oraz odwiedzili Auksztocki Park Narodowy (archeologia eksperymentalna, ginące tradycje wiejskie, chronione gatunki roślin i zwierząt w ośrodku badawczo-edukacyjnym w Palūšė, grodziska, kurhany i leśne szlaki, Stripeikiai – tradycje pszczelarstwa litewskiego pod gołym niebem), młyn wodny-muzeum techniki (Liubavas) i najmniejsze miasteczko na Litwie (Labanoras). Zarówno moduł krajoznawczy (okazja do spotkań i rozmów z mieszkańcami regionu), jak i moduł warsztatowy (etnograficzny: podstawy śpiewu tradycyjnego – sutartinės; gry na tradycyjnych instrumentach – skudučiai; elementy ubioru tradycyjnego – nuometas, galvos apdangalai) stanowiły ważne dopełnienie wykładów.

Organizator kursu: Katedra Studiów Lituanistycznych Uniwersytetu Wileńskiego, główny koordynator międzynarodowego projektu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.

KN_2013_IMGP0730
Uczestnicy kursu w Auksztockim Parku Narodowym pod głazem Puntukas (pomnikiem ku czci litewskich lotników S. Dariusa i S. Girėnasa)


W dn. 13-15 września 2013 roku w siedzibie Instytutu Litewskiej Literatury i Folkloru w Wilnie odbyło się międzynarodowe seminarium bałtystyczne „Literatūros salos, kultūros archipelagai: baltistika be sienų” („Wyspy literatury, archipelagi kultury: bałtystyka bez granic”). W seminarium uczestniczyli przedstawiciele szkół wyższych i instytutów naukowych z Litwy (m.in. Instytutu Litewskiej Literatury i Folkloru, Uniwersytetu Wileńskiego, Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie, Litewskiego Uniwersytetu Edukologicznego, Uniwersytetu w Szawlach) oraz wykładowcy, doktoranci i studenci z ośrodków bałtystycznych spoza Litwy, m.in. z Włoch (Uniwersytetu w Pizie), z Finlandii (Uniwersytetu w Helsinkach), z Estonii (Uniwersytetu w Tartu), z Węgier (Uniwersytetu im. Eötvösa Loránda w Budapeszcie), z Czech (Uniwersytetu Masaryka w Brnie) i Polski (Uniwersytetu Warszawskiego).

Podczas seminarium bałtystykę warszawską reprezentowało 9 osób: wykładowcy dr Konrad Niciński (temat wystąpienia „Mieczysław Limanowski and his Vilnian Circle”/„Mieczysław Limanowski i jego teatr wileński”), mgr Małgorzata Gierałtowska (temat wystąpienia „Liūnės Sutemos poezijos meninio vertimo problemos”/„Problemy artystycznego przekłądu poezji Liūnė Sutemy”), mgr Bartłomiej Kowal (temat wystąpienia „Lietuvos nacionalinio paveldo pristatymas užsieniečiams: iš Lietuvos turizmo informacijos centro veiklos 2004-2011 m.”/„Prezentacja litewskiego narodowego dziedzictwa obcokrajowcom: na podstawie działań Litewskiego Centrum Informacji Turystycznej w latach 2004-2011”), mgr Agnieszka Rembiałkowska (temat wystąpienia „Kokį Sigitą Gedą pažįsta lenkų skaitytojai: apie Sigito Gedos kūrinių vertimus į lenkų kalbą”/„Jakiego Sigitasa Gedę znają polscy czytelnicy: o przekładzie utworów Sigitasa Gedy na język polski”); doktoranci mgr Zuzanna Pawlak (temat wystąpienia „Genitivi tantum – a peculiar type of genitival modifiers in modern Latvian” / „Genetiwy tantum – osobliwy typ modyfikacji dopełniaczowej we współczesnym języku łotewskim”), mgr Tomasz Jędrzejewski (temat wystąpienia „Ką Czesławas Miłoszas galvojo apie Vilnių”/„Co Czesław Miłosz myśłał o Wilnie”) i mgr Emilia Kolinko (temat wystąpienia „XIX a. lietuvių kelionių aprašymai – tekstai išleisti, tekstai išleistini: „Marios P.” ir Teklos Ważyńskos kelionių užrašai”/„Litewskie XIX-wieczne opisy podróży – teksty wydane, teksty do wydania: notatki z podróży „Marii P.” i Tekli Ważyńskiej”); studentki lic. Magdalena Dąbrowska (temat wystąpienia „Vytautės Žilinskaitės literatūrinės pasakos Hanso Christiano Anderseno kūrybos kontekste”/„Baśnie literackie Vytautė Žilinskaitė w kontekście twórczości Hansa Christiana Andersena”) i lic. Marta Widłak (temat wystąpienia „Išdavystės motyvo interpretacijos lenkų ir lietuvių prozoje (H. Senkevičiaus Piešiniai anglimi, Žemaitės Sučiuptas velnias, J. Tumo-Vaižganto Nebylys”)/„Interpretacje motywu zdrady w prozie polskiej i litewskiej: Szkice węglem H. Sienkiewicza, Sučiuptas velnias Žemaitė, Nebylys J. Tumasa-Vaižgantasa).

Podczas trzydniowego seminarium wygłoszono łącznie 30 referatów; ich problematyka – zgodnie z ideą seminarium („bałtystyka bez granic” i multidyscyplinarność) – była bardzo różnorodna, a studia szczegółowe sąsiadowały z ujęciami syntetyzującymi. Wyraźne było poszukiwanie paralel kulturowych, stosunkowo wiele referatów poświęcono zagadnieniom przekładu i przekładalności. Poza sesjami odbyły się dwa panele dyskusyjne, wieczór poetycki i „spacer literacki”. Punktem wyjścia dla dyskusji nt. „Korzenie bałtyckiej kultury etnicznej: to, co trwa” (moderatorki: V. Jonkutė i R. Latinytė-Liogienė; akompaniament na dudach J. Šepulis) stała się opowieść o filmie dokumentalnym „Semme” (obecnie w fazie montażu; gośćmi spotkania byli pomysłodawca filmu S. Naudžius i reżyser E. Samsonas). Dyskusja pt. „Energia wiązań bałtyckich” dotyczyła zagadnień poruszanych w zbiorze artykułów „Tarp Lietuvos ir Latvijos: lingvistinės paralelės“ (Pomiędzy Litwą a Łotwą: paralele lingwistyczne) R. Kvaišytė (moderatorzy – recenzenci książki: prof. L. Balode i doc. dr V. Butkus; gość – autorka książki). Podczas wieczoru „jazzu poetyckiego“ pn. „Baltų linksniai baltalinksniai“ N. Cibulskas wraz z grupą „Literatų arka“ deklamowali wiersze poetów litewskich (przy świecach i przy akompaniamencie gitary V. Šimkusa) oraz pastisze klasyków litewskiej literatury (T. Dirgėla). Seminarium zakończyła wyprawa na Zarzecze – szlakiem cytatów z powieści „Tula“ J. Kunčinasa (przewodniczka – A. Šimėnienė).

Organizator seminarium: Instytut Litewskiej Literatury i Folkloru w Wilnie, koordynator – dr Laura Laurušaitė. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego projektu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk, opiekunka grupy – mgr A. Rembiałkowska.

www.bernardinai.lt


W dn. 3-6 września 2013 roku dr Paweł Rutkowski przebywał z wizytą na Uniwersytecie Dyneburskim na Łotwie, gdzie zaprezentował trzy wystąpienia dotyczące metodologii badań korpusowych (na przykładzie korpusu PJM).


W dn. 19-21 sierpnia 2013 roku we Dworze Miłosza (siedzibie Międzynarodowego Centrum Dialogu) w Krasnogrudzie odbył się „Sejmik Literacki” – spotkanie tłumaczy z Polski i z Litwy.

Program spotkania obejmował: dyskusje panelowe poświęcone literaturze litewskiej w Polsce i literaturze polskiej na Litwie (moderatorzy: Rasa Rimickaitė i Adam Pomorski; Birutė Jonuškaitė i Irena Aleksa); prezentacje z zakresu translatoryki (Vyturys Jarutis przedstawił przerażającą taksonomię „wielu demonów przekładu”, Kazys Uscila analizował – wydaną już częściowo w języku litewskim – korespondencję Jerzego Giedroycia i Czesława jako „zwierciadło nielekkiej przyjaźni i owocnej współpracy”); wykłady-rozmowy o literaturze na pograniczu i literaturze Pogranicza (rozmowa z Andrzejem Franaszkiem o Miłoszu, rozmowa z Krzysztofem Czyżewskim o Miłoszu, Baranauskasie, Rosenfeldzie); warsztaty translatorskie (omawiano przekłady poezji litewskiej i polskiej oraz prozy polskiej) i warsztaty literackie (dwugłos asocjacyjny Paweł Huelle – Vytautas Dekšnys). Tok tych zajęć przeplatały „opowieści o miejscu, opowieści o Pograniczu”: o historii i działalności Fundacji Pogranicze, Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów”, Międzynarodowego Centrum Dialogu opowiadali gospodarze Dworu Miłosza w Krasnogrudzie – Małgorzata i Krzysztof Czyżewscy.

Wieczorami w piwnicach dworu, w kawiarni literacko-artystycznej „Piosenka o porcelanie” rozbrzmiewała muzyka i poezja: 19 sierpnia odbył się tu koncert „Ejbike Mame” (pieśni z przedwojennych teatrów i kabaretów jidysz w wykonaniu Małgorzaty Sporek-Czyżewskiej i muzyków Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego), a 20 sierpnia (w ramach cyklu „Café Europa”) koncert pieśni litewskich w wykonaniu rodziny Jurkūnasów oraz wieczór poetycki, podczas którego swoje wiersze czytali poeci Antanas A. Jonynas i Vladas Braziūnas, poetki Birutė Jonuškaitė i Janina Osewska, a także… prozaik Paweł Huelle. Uczestnicy Sejmiku Literackiego odwiedzili również sejneńską siedzibę Ośrodka „Pogranicze – sztuk, sztuk, kultur, narodów), gdzie mieli okazję zapoznać się z imponującą działalnością ośrodka.

Warszawską bałtystykę reprezentowali zainteresowani problematyką translatorską wykładowcy (Małgorzata Gierałtowska, Bartłomiej Kowal, Agnieszka Rembiałkowska), absolwenci (Michał Piątkowski, Paulina Ciucka, Joanna Bożeńska, Alicja Jankowska) oraz bałtyści honorowi (doktoranci Wydziału Polonistyki Emilia Kolinko i Tomasz Jędrzejewski).

Przygotowane przez Małgorzatę Gierałtowską i Paulinę Ciucką przekłady wierszy Liūnė Sutemy i Eugenijusa Ališanki analizowano podczas części warsztatowej „Sejmiku Literackiego”. Organizatorzy: Litewski Związek Tłumaczy Literatury Pięknej oraz Fundacja Pogranicze i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach (koordynator – Agata Szkopińska).
http://pogranicze.sejny.pl/news,524,19_21_sierpnia_2013___sejmik_literacki_w_krasnogrudzie_.html (portal Archipelag „Pogranicze”)


W dn. 28 lipca – 5 sierpnia 2013 roku w miasteczku Soły (Salos) na Litwie odbyła się X Międzynarodowa Letnia Szkoła Językoznawcza „Academia Grammaticorum Salensis Decima”. Inicjatorem, organizatorem i kierownikiem naukowym letniej szkoły jest prof. Axel Holvoet.

W jubileuszowej letniej szkole wzięło udział ponad 60 pracowników naukowych, doktorantów i studentów z ośrodków akademickich i instytutów badawczych z Danii (Uniwersytet w Kopenhadze), Estonii (Uniwersytet w Tartu), Francji (Uniwersytet Paryski), Izraela (Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie), Litwy (Uniwersytet Wileński, Uniwersytet Kłajpedzki, Litewski Uniwersytet Edukologiczny, Instytut Języka Litewskiego), Łotwy (Uniwersytet Łotewski, Uniwersytet w Lipawie, Wyższa Szkoła w Ventspils), Niemiec (Uniwersytet w Konstancji – Kolegium Przyszłości, Uniwersytet im. J. Gutenberga w Moguncji, Uniwersytet Koloński), Polski (Uniwersyet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet im. A. Mickiewicza), Rosji (Uniwersytet Państwowy w Sankt Petersburgu, Instytut Językoznawstwa i Instytut Slawistyki Rosyjskiej Akademii Nauk, Moskiewski Uniwersytet Państwowy), Szwecji (Uniwersytet w Sztokholmie) oraz USA (Uniwersytet w Chicago).

Cykle wykładów poświęconych wybranym szkołom, metodom, zagadnieniom i osiągnięciom współczesnego językoznawstwa wygłosili prof. Peter Harder (gramatyka funkcjonalna), dr Agata Kochańska (gramatyka konstrukcji), prof. Ekaterina Rachilina (typologia leksykalna), prof. Vladimir Plungian (typologia gramatyczna). W ramach modułu warsztatowego dr Dylan Glynn przedstawił możliwości zastosowania metod korpusowych w badaniach językoznawczych. Jak co roku, grupa osób interesujących się językoznawstwem historyczno-porównawczym wzięła udział w prowadzonym przez prof. Wojciecha Smoczyńskiego seminarium etymologicznym.

Podczas międzynarodowej konferencji naukowej „Argument Structure and Argument Realisation in Baltic” wyniki swoich badań zaprezentowali uczestnicy międzynarodowego projektu badawczego „Valency, Argument Realisation and Grammatical Relations in Baltic” (wygłoszono 8 referatów).

Spotkaniom naukowym towarzyszyły wydarzenia kulturalne – w ramach organizowanego już po raz ósmy Solskiego Festiwalu Muzycznego odbyły się koncerty (koncert inauguracyjny Kowieńskiego Kwartetu Smyczkowego i solistki Vaidy Raganskytė; wieczorek „Café de Paris” Chrisa Ruebensa z Zespołem, koncert młodych muzyków łotewskich Artursa Cingujevsa i Valtersa Pūce; recital Edmundasa Seiliusa z akompaniamentem Bałtyckiego Kwartetu Gitarowego, koncert muzyki sakralnej w wykonaniu Renaty Marcinkutė i Skaidry Jančaitė). Zaprezentowano również publikacje naukowe Stowarzyszenia „Academia Salensis” (monografie z cyklu „Bibliotheca Salensis” i zbiory artykułów z cyklu „Acta Salensia”), a także książkę, która została przygotowana z okazji dziesięciolecia letniej szkoły – „Aestates Salenses bis quinae. Dešimt kalbotyros vasarų” Benity Riaubienė, Auksė Razanovaitė, Kristiny Lenartaitė, Giny Kavaliūnaitė (Wilno 2013).

Warszawską bałtystykę reprezentowali prof. dr hab. Axel Holvoet (kierownik letniej szkoły oraz wykładowca – temat prezentacji: „The scope of the middle voice in Baltic” / „Zakres semantyczny form medialnych w językach bałtyckich”), mgr Marta Grzybowska (uczestniczka) i mgr Agnieszka Rembiałkowska (uczestniczka; temat prezentacji: „Free datives: towards a canonical definition” / „Definicja wolnych celowników w świetle założeń gramatyki kanonicznej”).

Organizatorzy: Stowarzyszenie „Academia Salensis” i Uniwersytet Wileński (częściowo w ramach międzynarodowego projektu współfinansowanego przez UE Sektorowy Program Operacyjny – Rozwój Zasobów Ludzkich „Valency, Argument Realisation and Grammatical Relations in Baltic”).

Informacje (w tym materiały wykładów) – na stronie Stowarzyszenia „Academia Salensis”  academiasalensis.org


W dn. 1–10 lipca 2013 roku grupa studentów filologii bałtyckiej uczestniczyła w wakacyjnym wyjeździe dialektologicznym na Litwę. Wyjazd był dedykowany studentom ze specjalizacji językoznawczej, którzy w jego trakcie prowadzili samodzielne badania dialektologiczne na Żmudzi. Nasi bałtyści współpracowali z grupą studentów z Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie, przy wsparciu opiekunów przeprowadzali rozmowy z mieszkańcami Żmudzi na temat języka, lokalnych tradycji i obyczajów, kultury. Pomimo ciężkiej pracy uczestnicy wyjazdu mieli także okazję zwiedzić piękne litewskie miasta: Palange, Kłajpedę i Nidę. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego projektu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.


W dn. 30 czerwca – 7 lipca 2013 r. odbył się wyjazd studyjny studentów bałtystyki I roku I stopnia i I roku studiów II stopnia na Łotwę. Wyjazd został zorganizowany pod kierownictwem naukowym i organizacyjnym dr Moniki Michaliszyn przy udziale współpracowników Zakładu Bałtystyki lic. Zane Štāli i mgr Michała Szczęsnego. Nasi studenci zapoznali się z dziedzictwem narodowym Łotyszy – Repozytorium Folkloru Łotewskiego w ramach Instytutu Literatury Folkloru i Sztuki Uniwersytetu Łotwy, zwiedzili Latgalię (byłe Inflanty Polskie), gdzie wysłuchali wykładu z zakresu historii mówionej na Uniwersytecie w Daugavpils, a następnie spotkali się z reprezentantami mniejszości polskiej na Łotwie. Uczestnicy odbyli także podróż śladami polskiej kultury i historii w Latgalii (Krasław, Aglona).

Podczas zwiedzania studenci mieli okazję zapoznać się z łotewską kulturą ludową podczas pobytu w Muzeum Latgalii i Muzeum Chleba. Ponadto studenci odwiedzili także inne ważne historycznie miejsca na Łotwie – Siguldę, dolinę rzeki Gauja oraz jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc spotkania kultury polskiej i łotewskiej – Jaskinię Gutmanisa. W trakcie wyjazdu studyjnego studenci spotkali się również z wybitnymi osobowościami życia społecznego i politycznego na Łotwie: Ambasadorem RP na Łotwie Jerzym Markiem Nowakowskim i Arcybiskupem Rygi Zbignievsem Stankievičsem. W stolicy studenci zwiedzili także Muzeum Okupacji Łotwy, Muzeum Secesji i Karcer Ryski na Uniwersytecie Łotwy. Formuła wyjazdu studyjnego zakładała pracę samodzielną studentów polegającą na przygotowaniu i wygłoszeniu referatów opowiadających o zwiedzanych miejscach. Punktem kulminacyjnym wyjazdu był udział w charakterze obserwatorów w najważniejszym w kulturze łotewskiej i odbywającym się co pięć lat Święcie Pieśni i Tańca (XXV Dziesmu un Deju svētki). Bałtyści podczas czterogodzinnego widowiska w ramach festiwalu oraz pochodu Święta Pieśni i Tańca mieli możliwość zapoznania się z tradycyjnymi pieśniami i tańcami ludowymi. Organizatorzy i opiekunowie wyjazdu studyjnego: dr M. Michaliszyn, lic. Z. Štāla, mgr M. Szczęsny.

KN_2013_muzeum_okupacji
Bałtyści podczas zwiedzania ekspozycji Muzeum Okupacji Łotwy w Rydze

KN_2013_muzeum_secesji_2
Bałtyści w ryskim Muzeum Secesji

KN_2013_Dyneburg_twierdza_3
Uczestnicy wyjazdu studyjnego pod tablicą pamiątkową w twierdzy dyneburskiej, upamiętniającej czyn zbrojny hr. Leona Broel-Platera i innych bohaterów Powstania Styczniowego w Inflantach (Latgalii)

KN_2013_Sigulda_4
Uczestnicy wyjazdu w Siguldzie


15 czerwca 2013 roku bałtyści Aleksandra Izbicka, Monika Michalik i Paweł Brudzyński pomagali podczas organizacji stoiska Kowieńskiego Uniwersytetu Technicznego (Kauno technologijos universitetas) w ramach XVII Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik na Stadionie Narodowym w Warszawie. Koordynator – dr M. Kozak.

KN_2013_CIMG0036
Piknik Naukowy – stoisko Kowieńskiego Uniwersytetu Technicznego

KN_2013_CIMG0053
Stoisko Kowieńskiego Uniwersytetu Technicznego


W dn. 7-8 czerwca 2013 roku cztery studentki warszawskiej bałtystyki wzięły udział w I Kongresie Lituanistów „Integracja, Dialog, Perspektywy” we Wrocławiu. Podczas obrad reprezentantki naszego kierunku przedstawiły następujące referaty: mgr Joanna Bożeńska „Mr. Fluxus arba Šarlatanai? – próba nakreślenia portretu”, Aleksandra Izbicka „Szyk wyrazów we frazie nominalnej języka litewskiego”, mgr Olga Moskalewicz „Bardzo krótka historia stosunków polsko-litewskich w XX i XXI wieku”, mgr Emilia Pomiankiewicz „Socjolingwistyczne aspekty litewskiego języka migowego”. W Kongresie udział wzięli studenci, doktoranci i wykładowcy z różnych ośrodków akademickich w kraju (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski), goście z Republiki Litewskiej (Litewski Uniwersytet Edukologiczny) i Federacji Rosyjskiej (Uniwersytet im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie, Kolegium Przemysłowo-Pedagogiczne w Czerniachowsku). Podczas dwóch dni zaprezentowano referaty z zakresu językoznawstwa i literatury litewskiej, omówiono wybrane problemy historyczno-polityczne w relacjach litewsko-polskich na przestrzeni XIX – pocz. XXI w., ponadto odbyły się ciekawe panele dyskusyjne i warsztaty wykładowców, w tym nieformalne spotkania uczestników, służące wzajemnemu poznaniu lituanistów. Kongresowi towarzyszył program kulturalny, odbyły się m.in. prezentacje publikacji naukowej My nie bracia, my sąsiedzi, litewskiej serii wydawniczej Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, pokaz animacji przygotowany we współpracy z Ośrodkiem „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” z Sejn. Miejsce: Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta we Wrocławiu, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Organizatorzy: SKN Lituanistów Labas, Koło Naukowe Bibliotekoznawców przy IINiB we Wrocławiu, Koło Naukowe Studentów Dyplomacji Europejskiej. Partnerzy Kongresu: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Litewski Uniwersytet Edukologiczny (Lietuvos edukologijos universitetas), Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach.

KN_2013_kongres
Wykład inauguracyjny prof. Jana Miodka podczas I Kongresu Lituanistów „Integracja, Dialog, Perspektywy” we Wrocławiu

KN_2013_kongres2
Uczestnicy I Kongresu Lituanistów „Integracja, Dialog, Perspektywy” we Wrocławiu


5 czerwca 2013 roku odbyło się zebranie pracowników, współpracowników i doktorantów KJOWPiB poświęcone organizacji przyszłego roku akad. 2013/2014.


28 maja 2013 roku w Sali Senatu Pałacu Kazimierzowskiego UW odbyła się promocja doktorska. Zgodnie ze zwyczajem akademickim, po złożeniu uroczystego ślubowania, dr Krzysztof Malesa otrzymał z rąk promotora, prof. Axela Holvoeta, dyplom doktora nauk humanistycznych. Gratulujemy!

KN_2013_promocja
Dr Krzysztof Malesa (po lewej) z promotorem – profesorem dr. hab. Axelem Holvoetem


16 maja 2013 roku Mariusz Grygianiec, student II roku studiów licencjackich, wziął udział w konferencji naukowej „Stan badań nad filozofią polską. Dla uczczenia 50-tej rocznicy śmierci Profesora Wiktora Wąsika”, podczas której wygłosił referat „Stanowisko Anioła Dowgirda wobec wybranych idei Kanta”. Organizator: Instytut Filozofii Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.


Wieczorem 16 maja 2013 roku w ramach „Dni Bałtystyki 2013” odbył się „Wieczorek poetycki”, zorganizowany przez Koło Naukowe Bałtystów UW. Studenci, wykładowcy i przyjaciele warszawskiej bałtystyki czytali wiersze w językach polskim, litewskim, łotewskim i rosyjskim.

KN_2013_DJK_6034
Poezja pod kasztanowcami (fot. T. Otocki)

KN_2013_IMG_3649
Poezja pod kasztanowcami (fot. T. Otocki)


16 maja 2013 roku w ramach „Dni Bałtystyki 2013” studentka bałtystyki II roku I stopnia, wilnianka lic. Dorota Tryk wygłosiła autorską prelekcję pt. Ocena aktualnej sytuacji mniejszości polskiej na Litwie w świetle wywiadów z jej reprezentantami. W spotkaniu wzięli udział wykładowcy i studenci warszawskiej bałtystyki, a także przedstawiciel mediów litewskich.

KN_2013_IMG_3646
lic. Dorota Tryk podczas wystąpienia (fot. T. Otocki)


15 maja 2013 roku w ramach „Dni Bałtystyki 2013” nasi studenci różnych roczników wybrali się do Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie na wykład mgr. Roberta Klimka (Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie) pt. Grody i strażnice z obszaru Jaćwieży wzmiankowane w źródłach zakonnych z XIII-XIV w. (wykład z cyklu „Seminarium Bałtyjskie”, organizatorzy: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego). Po wykładzie zwiedziliśmy ekspozycję muzealną poświęconą archeologii Bałtów z dr Anną Bitner-Wróblewską, dyplomowanym kustoszem Działu Zakładu Bałtów.


W dn. 15-16 maja 2013 roku już po raz drugi w ramach „Dni Polonistyki” Wydziału Polonistyki UW odbyły się „Dni Bałtystyki”.


W dn. 10 maja 2013 roku studenci filologii bałtyckiej pomysłowo zareprezentowali stoisko Litwy i Łotwy w ramach Miasteczka Akademickiego 2013: MULTIKULTI (JUWENALIA UW). Koordynatorzy: mgr M. Grzybowska, lektorka Z. Štāla, Koło Naukowe Bałtystów UW.

KN_2013_DSC02077A
Bałtyści podczas Juwenaliów UW (Miasteczko Akademickie 2013: MULTIKULTI)

KN_2013_041
Bałtyści na stoisku Litwy i Łotwy. Od lewej: P. Galiński, P. Brudzyński, E. Hostyńska, A. Hejne


W dn. 9-11 maja 2013 roku dr Monika Michaliszyn wzięła udział w konferencji naukowej „Góry. Symbolika – znaczenia – wartości”, podczas której wygłosiła referat pt. „Pejzaż polskich gór oczyma Łotyszy” (Zakopane). Konferencja dedykowana była prof. dr hab. Jackowi Kolbuszewskiemu z okaji 75 urodzin tego znakomitego historyka literatury i znawcy tematyki łotewskiej. W konferencji wzięli także udział naukowcy z Litwy, dr Romuald Naruniec oraz dr Krystyna Syrnicka. Organizator: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego we współpracy z Tatrzańskim Parkiem Narodowym. Koordynatorem konferencji była dr hab. Ewa Grzęda.

KN_2013_bbb_zak_MM_3(2)

KN_2013_IMAG7612


9 maja 2013 roku odbyło się spotkanie bałtystów z grupą studentek Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie. Sześcioosobowa grupa uczestniczek kursu języka polskiego na swojej uczelni podczas wizyty studyjnej w Warszawie poznała działalność naszej katedry i życie studenckie. Od naszych gości z Kowna otrzymaliśmy w prezencie 12 skryptów akademickich „Powojenna historia Litwy” (red. K. Korzeniewska-Wołek, 2012), które zostaną włączone do księgozbioru naszej biblioteki – serdecznie dziękujemy! Organizatorzy: dr I. Szulska, Koło Naukowe Bałtystów UW, K. Dzierżyńska-Loch (pracownik Instytutu Polskiego w Wilnie).

KN_2013_P5093583A
Spotkanie bałtystów z grupą studentek Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie.


24 kwietnia 2013 roku odbyło się zebranie organizacyjne pracowników, doktorantów i współpracowników Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki, poświęcone organizacji zajęć w roku akad. 2013-2014 i sprawom bieżącym Zakładu Bałtystyki.


W dn. 22-24 kwietnia 2013 roku w Zakładzie Bałtystyki odbył się cykl gościnnych wykładów dr Svetlany Polkovņikovej i mgr Inguny Teilāne (Katedra Języka Łotewskiego, Uniwersytet w Daugavpils, Łotwa). Prelegentki zaprezentowały po łotewsku zagadnienia, związane z tradycją literacką Latgalii i kulturą ludową tego regionu: Latgaliešu rakstu valoda – otra rakstu tradīcija Latvijā (Latgalski język literacki – druga tradycja piśmiennictwa na Łotwie), Latgaliešu tautas dejas un rotaļas (Latgalskie tańce i zabawy ludowe, wykład tłumaczony na j. polski przez dr M. Michaliszyn), Latgaliešu amatniecības tradīcijas – latgaliešu lietišķa un tautas māksla (Tradycje rzemiosła latgalskiego – sztuka użytkowa Latgalii), Latgaliešu literatūra (Literatura latgalska), Latgaliešu folklora (Folklor latgalski). Pomysłowo przedstawione przez wykładowczynie z Łotwy wybrane aspekty kultury Latgalii spotkały się z dużym zainteresowaniem naszych studentów, którzy nie tylko odważnie zmierzyli się z wymową latgalskiego dialektu, ale też próbowali swoich sił w tańcu i śpiewie. Wykłady odbyły się w ramach programu ERASMUS, koordynatorki z ramienia katedry: dr M. Michaliszyn, mgr M. Grzybowska, stażystka Zane Štāla.

KN_2013_teilane
Dr Svetlana Polkovņikova (po lewej) i mgr Inguna Teilāne (po prawej) podczas wykładu „Latgaliešu rakstu valoda – otra rakstu tradīcija Latvijā”

KN_2013_tance
Uczymy się latgalskich tańców ludowych zgodnie ze wskazówkami dr Svetlany Polkovņikovej


20 kwietnia 2013 roku studenci I i III roku studiów licencjackich, w tym przedstawiciele Koła Naukowego Bałtystów UW, przygotowali reprezentacyjne stoisko bałtystyki podczas Dnia Otwartego UW. Dr Inesa Szulska podczas spotkania z przyszłymi kandydatami na studia przedstawiła ofertę dydaktyczną filologii bałtyckiej. Koordynatorzy: dr I. Szulska, mgr M. Grzybowska, prezes Koła Naukowego Bałtystów UW P. Brudzyński.


18 kwietnia 2013 roku studenci i wykładowcy bałtystyki wzięli udział w spotkaniu i debacie z udziałem byłego prezydenta Republiki Litewskiej Valdasem Adamkusem pt. „O stosunkach polsko-litewskich. Prawdy, zmyślenia, interpretacje”. Wykład wprowadzający wygłosił Valdas Adamkus, były prezydent Litwy, następnie miała miejsce prezentacja raportu wykonanego przez Instytut Spraw Publicznych przy współpracy z Instytutem Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego Obok siebie. Wzajemne postrzeganie się Polaków i Litwinów (dr Jacek Kucharczyk – Prezes Zarządu Instytutu Spraw Publicznych, dr Agnieszka Łada – Kierownik Programu Europejskiego Instytutu Spraw Publicznych). W drugiej części spotkania odbyła się debata o stosunkach polsko-litewskich z udziałem panelistów: prof. UW Tomasza Nałęcza (doradcy prezydenta Bronisława Komorowskiego do spraw historii i dziedzictwa narodowego), dr. Vladasa Sirutavičiusa (pracownika naukowego Instytutu Historii Uniwersytetu Wileńskiego), Rimvydasa Valatki (publicysty, redaktora naczelnego gazety „15 min”, jednego z sygnatariuszy Aktu Przywrócenia Państwa Litewskiego), prof. Jana Widackiego (wiceministra spraw wewnętrznych w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, ambasadora RP w Wilnie w latach 1992 – 1996). Moderatorka debaty: dr Renata Mieńkowska-Norkienė (pracowniczka Zakładu Instytucji Europejskich Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektorka Centrum Działań Społecznych w Wilnie). Organizatorzy: Fundacja im. prof. Bronisława Geremka, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego.


W dn. 17-26 kwietnia 2013 roku gościem Zakładu Bałtystyki (KJOWPiB) była dr Brigita Speičytė, pracownik naukowy Katedry Literatury Litewskiej Wydziału Filologii Uniwersytetu Wileńskiego i Katedry Literatury Nowszej Instytutu Literatury Litewskiej i Folkloru w Wilnie. W ramach cyklu „Lekcje mistrzów litewskich – badaczy literatury: konteksty literackie i kulturowe XIX w. – początku XXI w.” – „Lietuvių literatūrologų meistriškumo pamokos: XIX–XXI a. pradžios literatūros ir kultūros kontekstai” prelegentka wygłosiła dla naszych studentów i wykładowców 4 wykłady w języku litewskim: „XIX–XX a. pr. Lietuvos daugiakalbė literatūra: tyrimo galimybės” (Wielojęzyczna literatura Litwy XIX w. – pocz. XX w.: możliwości badań), „Antano Baranausko kūryba: organiškos kultūros formos” (Twórczość Antanasa Baranauskasa: integralne formy kultury), „Maironio poezija: tradicijos vertimas” (Poezja Maironisa: ocena tradycji), „Šatrijos Raganos proza: kultūrinio dialogo principai” (Proza Šatrijos Ragany: założenia dialogu kultur). Podczas wykładów dr Brigita Speičytė zaprezentowała wyniki swoich najnowszych autorskich badań z zakresu historii literatury litewskiej i polsko-litewskich związków literackich na przestrzeni XIX wieku i początku XX. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego programu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) (VP1-2.2-ŠMM-08-V-02-005) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.

KN_2013_brigita_speicyte
Dr Brigita Speičytė podczas wykładu dla bałtystów

KN_2013_brigita_speicyte2
Podziękowania dla dr Brigity Speičytė składa dr Inesa Szulska


W dn. 16-19 kwietnia 2013 roku na zaproszenie łotewskich środowisk akademickich na Łotwie przebywał prof. dr hab. Axel Holvoet. Wizyta była związana z ukazaniem się łotewskiego przekładu książki prof. Holvoeta Bendrosios sintaksės pagrindai (Podstawy składni ogólnej). Przekład ten pt. Vispārīgās sintakses pamati wydała Agencja Języka Łotewskiego(Ryga 2012). W ramach pobytu naukowego odbył się cykl gościnnych wykładów profesora A. Holvoeta: 16 kwietnia – Latviešu valodas vokatīvs kā sintakses un morfoloģijas problēma (Łotewski wołacz jako problem składniowy i morfologiczny) (Wydział Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Łotewskiego); 17 kwietnia – Subjekta (teikuma priekšmeta) noteikšanas problēma latviešu un vispārīgajā sintaksē (Kryteria ustalenia subiektu w składni łotewskiej i ogólnej) (Wydział Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Łotewskiego); 18 kwietnia – Par latviešu valodas debitīvu sintaktiskā aspektā (O łotewskim debitiwie z punktu widzenia składni) (Wyższa Szkoła w Rzeżycy), 19 kwietnia – Latviešu valodas konstrukcijas ar piederības datīvu kā sintakses un semantikas problēma (Łotewskie konstrukcje z celownikiem posesywnym jako problem składniowy i semantyczny) (Uniwersytet w Lipawie). Po wykładach w Rydze i Lipawie odbyły się prezentacje książki z udziałem redaktora naukowego prof. Ilze Lokmane oraz tłumaczki Lāsmy Sirmule. Organizatorami wizyty były Agencja Języka Łotewskiego oraz Uniwersytet Łotewski.


10 kwietnia 2013 roku studenci bałtystyki wzięli udział w festynie „Atvelykis – Niedziela Przewodnia”, podczas którego obejrzeli wystawę litewskiej ludowej ceramiki, spróbowali specjałów kuchni naszych sąsiadów i bawili się przy akompaniamencie kapeli ludowej. Organizatorzy: Ambasada Republiki Litewskiej, Centrum Kultury Litewskiej w Warszawie.


9 kwietnia 2013 roku na Wydziale Polonistyki UW odbył się wykład prof. Andresa Kasekampa (Uniwersytet w Tartu, Estonia) pt. „History of the Baltic States – differences and similarities“. Światowej sławy historyk i politolog z Estonii podarował bibliotece naszej katedry autorskie książki z zakresu dziejów państw bałtyckich, za co serdecznie dziękujemy. Organizatorzy: Ambasada Republiki Estonii w Warszawie, Zakład Bałtystyki; koordynator – dr M. Michaliszyn.


9 kwietnia 2013 roku studenci bałtystyki wysłuchali odczytu prof. Ēriksa Jēkabsonsa (Uniwersytet Łotwy w Rydze, Łotwa) pt. „Polityka Łotwy wobec państw i problemów basenu bałtyckiego w dwudziestoleciu międzywojennym“. Organizator: Zakład Historii XX wieku Instytutu Historycznego UW.


W dn. 2-5 kwietnia 2013 roku dr Inesa Szulska przeprowadziła kwerendę biblioteczną w Wilnie, stanowiącą część autorskiego tematu badawczego „Wileński modernizm. Wybrane aspekty badawcze” realizowanego w ramach konkursu na prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich na Wydziale Polonistyki UW.


23 marca 2013 roku bałtystyczna drużyna „Atlantas” złożona m.in. z dwóch obecnych (Mateusz Jakubiak, Cezary Milewski), jednego byłego (Szymon Dobrzyń) i jednego honorowego bałtysty (Tomasz Jędrzejewski) wzięła udział w turnieju piłki nożnej halowej UW CUP. Nasze wyniki: „Atlantas” – „Jurne Koguty” (0:2), „Atlantas” – „Koty Pechusie” (0:1), „Atlantas” – „Chłopacy z Prawa” (1:0), „Atlantas” – „NMRS” (2:5), bramki strzelili S. Dobrzyń i C. Milewski. Zajęliśmy czwarte miejsce w grupie i, niestety, nie udało się nam awansować do ćwierćfinału. Jednak przed przyszłorocznym turniejem możemy być optymistami co do możliwości i potencjału naszej bałtystycznej kadry!


W dn. 13-22 marca 2013 roku w ramach cyklu „Lekcje mistrzów litewskich – badaczy literatury: konteksty literackie i kulturowe XIX w. – początku XXI w.” – „Lietuvių literatūrologų meistriškumo pamokos: XIX–XXI a. pradžios literatūros ir kultūros kontekstai” trzy wykłady dla bałtystów i innych studentów UW wygłosił dr Mindaugas Kvietkauskas, dyrektor Instytutu Literatury Litewskiej i Folkloru w Wilnie, współczesny litewski poeta i krytyk literacki. Nasz gość, jeden z czołowych badaczy modernizmu na Litwie i fenomenu wielojęzyczności literatur tego kraju, zaprezentował kolejno następujące zagadnienia: „Wielojęzyczna literatura Wilna: krajobraz wczesnego modernizmu na początku XX wieku”, „Polifonia miasta w wileńskich utworach z ostatnich lat przed I wojną światową”, „Litewskie kontakty Czesława Miłosza na emigracji”. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego programu „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas, kultūra, visuomenė” („Litwa tu i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo”) (VP1-2.2-ŠMM-08-V-02-005) finansowanego m.in. przez Europejski Fundusz Społeczny UE. Koordynator projektu ze strony KJOWPiB – dr A. Romančuk.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Powitanie prelegenta dr M. Kvietkauskasa przez Kierownika KJOWPiB prof. R. Huszczę i prof. A. Holvoeta

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Dr M. Kvietkauskas podczas wykładu

KN_2013_Zd_3
Od prawej: prelegent dr M. Kvietkauskas, dr I. Szulska, studentka bałtystyki III roku M. Dąbrowska, dr A. Romančuk


13 marca 2013 roku odbyło się zebranie naukowe pracowników i doktorantów KJOWPiB, podczas którego dr Bartosz Wojciechowski przedstawił referat pt. „Konceptualizacja przestrzeni emocji – japoński rzeczownik ki i językowy obraz świata”.


11 marca 2013 roku na Zamku Królewskim w Warszawie odbył się uroczysty koncert z okazji Dnia Odrodzenia Niepodległości Litwy. Trio młodych śpiewaków Tomas Pavilionis, Jonas Sakalauskas, Eugenijus Chrebtovas wraz z pianistą Dariusem Mažintasem zachwyciło publiczność pięknym wykonaniem zarówno litewskiej muzyki ludowej i klasycznej (M. K. Čiurlionisa, A. Kačanauskasa, S. Šimkusa, V. Klovy), jak i wybranych utworów klasycznej muzyki europejskiej (W. A. Mozarta, G. Donizettiego, S. Rachmaninowa, G. Rossiniego, G. Bizeta, G. Pucinniego, L. Dalili). Koncertu wysłuchali m.in. studenci i wykładowcy naszej bałtystyki. Organizatorzy: Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce, Zamek Królewski w Warszawie.


5 marca 2013 roku dr Ana Romančuk na Uniwersytecie Wileńskim wygłosiła wykład „Sociolingvistinė Gervėčių salos padėtis” (Socjolingwistyczne położenie wyspy Gervėčiai). Organizator: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego (Wilno).


26 lutego 2013 roku dr Ana Romančuk na Uniwersytecie Wileńskim wygłosiła wykład „Lituanistika Varšuvos universitete” (Lituanistyka na Uniwersytecie Warszawskim). Organizator: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego (Wilno).


W dn. 21-22 lutego 2013 roku dr Ana Romančuk wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej „Baltistikos centrai ir Lietuva: baltistikos tarptautiškumas pasaulio kontekste” (Ośrodki bałtystyczne a Litwa: międzynarodowy charakter bałtystyki w kontekście globalnym). Podczas obrad konferencji wystąpienia na temat aktualnej sytuacji ośrodków bałtystycznych poza Litwą i perspektyw ich rozwoju zaprezentowali reprezentanci bałtystyk i centrów nauczania j. litewskiego z Czech, Finlandii, Polski, Niemiec, Szwecji, Włoch, Rosji, Francji, Łotwy, Estonii i Węgier. Z kolei naukowcy litewskich ośrodków akademickich i Białorusi przedstawili wyniki swoich badań z zakresu metod dydaktyki akademickiej, językoznawstwa, literatury, kultury Litwy i Łotwy. Organizator: Litewski Uniwersytet Edukologiczny (Wilno); przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach projektów międzynarodowych wspieranych przez Fundusz Społeczny UE: „Lituanistikos (baltistikos) centru akademinio mobilumo skatinimas ir tarptautiškumo pletra“ (Wspieranie mobilności akademickiej ośrodków lituanistycznych (bałtystycznych) i rozwój współpracy międzynarodowej”, „Lietuva čia ir ten: kalba, mokslas,kultura, visuomene“ (Litwa tutaj i tam: język, nauka, kultura, społeczeństwo), „Lituanistikos (baltistikos) centru, lietuviu bendruomeniu ir Lietuvos mokslo ir studiju instituciju bendradarbiavimo stiprinimas“ (Wspieranie współpracy lituanistycznych (bałtystycznych) ośrodków, wspólnot Litwinów oraz placówek naukowych i badawczych Litwy).


W dn. 21 lutego-8 marca 2013 roku dr Ana Romančuk przebywała na stażu naukowym na Uniwersytecie Wileńskim, podczas którego przeprowadziła w archiwach i bibliotekach miejskich Wilna kwerendę, której celem było pozyskanie danych z zakresu litewsko-polskich badań porównawczych (onomastyka i zasoby gwary wschodnioauksztockiej na pograniczu Wileńszczyzny).


7 lutego 2012 roku dr Monika Michaliszyn wraz ze znaczącymi osobami środowiska Polaków na Łotwie – Ireną Liģeniece, Haliną Głowecką oraz Vandą Bērziņą wzięła udział w otwarciu wystawy prac studentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zorganizowanej przez Akademię Sztuki Łotwy oraz Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, zatytułowaną „Images of the Academy”.


25 stycznia 2013 roku dr Monika Michaliszyn wzięła udział w międzynarodowej konferencji „XXIII Zinātniskie Lasījumi”, gdzie wystąpiła z referatem „IzciĮa polu filologa profesora Juliāna Kržižanovska darbība Latvijā” (Wybitna działalność polskiego filologa profesora Juliana Krzyżanowskiego na Łotwie). Organizator: Wydział Humanistyczny Uniwersytetu w Dyneburgu (Łotwa).

KN_2013_IMAG7307


23 stycznia 2013 roku odbyło się zwołane przez Wydziałową Komisję Wyborczą zebranie pracowników katedry w celu opiniowania kandydatów na stanowisko Kierownika KJOWPiB UW kadencji 2013-2017 oraz kandydatów na stanowiska kierowników zakładów KJOWPiB UW kadencji 2013-2017.


W dn. 14-16 stycznia 2013 roku prof. dr hab. Axel Holvoet, mgr Marta Grzybowska i mgr Agnieszka Rembiałkowska wzięli udział w odbywającym się w Wilnie seminarium językoznawczym „Grammatical Functions and Their Non-Canonical Coding in Baltic”, pierwszym z cyklu otwartych spotkań i dyskusji naukowych organizowanych w ramach międzynarodowego projektu badawczego „Valency, Argument Realisation and Grammatical Relations in Baltic”. Tematem przewodnim seminarium było niekanoniczne kodowanie funkcji składniowych w językach bałtyckich; swoje najnowsze badania w tej dziedzinie zreferowali przedstawiciele ośrodków akademickich i instytutów badawczych z Litwy, Niemiec, Polski, Rosji i Szwecji. Prof. dr hab. Axel Holvoet wygłosił wykład otwierający oraz przygotowany wspólnie z mgr Martą Grzybowską referat „Oblique quasi-subjects in Latvian”. Organizator: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego, w ramach międzynarodowego projektu współfinansowanego przez UE Sektorowy Program Operacyjny – Rozwój Zasobów Ludzkich „Valency, Argument Realisation and Grammatical Relations in Baltic”.


9 stycznia 2013 roku odbyło się zebranie naukowe pracowników i doktorantów KJOWPiB, podczas którego dr Monika Michaliszyn zaprezentowała referat „Z dziejów polsko-łotewskich kontaktów naukowych i kulturalnych” poświęcony historii pracy dydaktycznej prof. J. Krzyżanowskiego na Łotwie w okresie międzywojennym.


8 stycznia 2013 roku dr Inesa Szulska wzięła udział w seminarium eksperckim „Postawy obywatelskie Polaków w kontekście integracji europejskiej – doświadczenia i perspektywy”, angażującym młodych naukowców z różnych ośrodków akademickich w Polsce w ramach projektu „Laboratorium Idei – Prezydencki Program Ekspercki”. Prelegentka zaprezentowała referat „Rola mediów w kształtowaniu postawy obywatelskiej Polaków na Litwie”. Projekt „Prezydencki Program Ekspercki” przy Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, miejsce – Pałac Prezydencki, Warszawa.